vhnt, số 148
15 February 1996
Trong số này:
thư vhnt................................................................PCL
T h ơ :
1 - Thơ trẻ Sài Gòn ......................................Dũng Nguyễn
- Sang mùa ...................................................Nguyên Phi
- Heo may ..........................................Ngô Giang Thanh Thụy
- Tụ khúc chim lồng .....................................Ðàm Hà Phú
2 - Tân vọng phu ...................................................H. A. Th.
3 - Gạch nối ....................................Nguyễn Xuân Thưởng
4 - Lời dặn dò mùa xuân .....................................Ý Liên
P h ỏ n g V ấ n:
5 - Báo văn học trên mạng - RFI/Thụy Khuê phỏng vấn Pham Chi Lan về vhnt
T r u y ện N g ắn / T ù y B ú t / S án g T ác :
6 - Ðoản khúc 6 .................................................Cỏ Nhớ
7 - Hứa hẹn đầu năm .................................Bùi Thanh Liêm
8 - Cành lê hoa mùa đông ...............................Phùng Nguyễn
Fontenelle nói:
Muốn phê bình giá trị một tác phẩm chỉ cần xét đoán chính tác phẩm ấy; nhưng muốn phê bình tài năng của tác giả, cần phải đối chiếu tác giả với thời đại của y.
Thời đại của một người cầm bút, với môi trường và hoàn cảnh sáng tác chung quanh, là cả một lò luyện tạo nên tác phong của người viết. Người ta có thể có cả một sự nghiệp văn học đồ sộ, nhưng thiêu hủy chính bản thân mình vì những "phút ngã lòng" (thơ Phùng Quán). Ngẫm ra, đời sống người viết cũng là một tác phẩm có giá trị, tùy theo thái độ và cách sống của người cầm bút. Tên tuổi của người cầm bút sóng đôi với thế hệ và lý tưởng, kèm theo cái đam mê sống chết với chữ nghĩa, không vì một áp lực hay ảo tưởng khát vọng mà làm nên danh vọng. Appolinaire, một trong những nhà thơ lớn mở đầu thời kỳ thơ hiện đại Pháp, tâm sự rằng:
Chúng tôi không phải kẻ thù các anh.
húng tôi muốn tặng các anh
Mênh mông những vùng kỳ lạ.
Chúng tôi muốn khám phá lòng nhân hậu
xứ sở bao la nơi tất cả lặng im.
Hãy thương chúng tôi
những người lính chung thân biên giới
của vô cùng và của tương lai.
Hãy thương những điều chúng tôi sai,
những điều chúng tôi lầm lỗi.
Xin chúc bạn đọc một ngày vui.
thân ái,
PCL/vhnt
THƠ TRẺ SÀIGÒN
Sang Mùa
Thông thắp trong anh một mùa giá rét
Anh kẻ bị đau vì gió mùa
Ngôi sao lạc cuối trời còn nhắc
Một kẻ tìm đường theo dấu ba vua.
Anh gõ cửa một Bêlem xanh biếc
Ðã chậm chân hơn một gã mục đồng
Ðêm hôm ấy khi hồi chuông tắt lửa
Một kẻ cầm hoa hoang dại về không
Nguyên Phi
Heo May
Sáng thức dậy, heo may về dưới phố
Mùa đông rùng mình theo lá rơi
Từng chiếc rụng hoá vàng con phố nhỏ
Thương mặt trời bỗng chốc hoa lẻ loi
Mùa đông sang cho một người thương nhớ
Một người xa xa tít tận nơi đâu
Miền đất ấy có heo may không nhỉ
Có phi lao hiu hắt lặng cúi đầủ
Biển vẫn vậy khi em đi ngày ấy
Chỉ có anh không thể giống ngày xưa
Không thể có những điều vô tư lự
Em đi xa. Anh đã hoá gió muà
Ngô Giang Thanh Thụy
ÐH Sư phạm - TP. HCM
Tự Khúc Chim Lồng
Dăm khách chơi không làm nên trời rộng
Ta bằng lòng những phù danh sơn son
Ơi ngày hồn nhiên dần lên nước bóng
Có hay ta đau một trái tim mục đồng
Vườn lá rơi hót quên chiều lạc giọng
Cũng chuốt trau cho đầy mắt giai nhân
Tuổi đại ngàn không một lần hết cánh
Những gam màu lông vũ chỉ khoe thân
Gió thay muà tỉ tê lời ngọt dụ
Thôi linh hồn vừa hắt bóng néon
Trăng mơ đẹp dẫu không cần chiêm ngắm
Nghe từ ta câu đá núi chạnh lòng
Ðàm Hà Phú
TT 05-12-1996
Tân Vọng Phu
Ngày xuân con én đưa thoi
Người xuân phơi phới yêu đời hoan ca
Mình tôi vớt chút nắng tà
Ủ ê ấp những mặn mà thủa xưa...
Trước thềm mai nở lưa thưa
Trách người quân tử còn chưa đến tìm
Bức mành khe khẻ lim dim
Thẩn thờ tôi đứng im lìm ngóng trông
Vỏ vàng đã mấy thu đông
Lệ như mưa chảy thành dòng ra khơi
Xót xa đứng giữa đất trời
Trách ai rồi cũng nghẹn lời mà thôi
Cái gì như cũng có đôi
Sao tim tôi vẫn mồ côi khật khờ
Nguyệt cầm tiếc mối chỉ tơ
Chán chường tôi viết bài thơ tội tình ...
Xuyên mành trăng chiếu lung linh
Giật mình chỉ thấy một bình trà khô
Gượng cười son phấn điểm tô
Mà lòng như một nấm mồ từ lâu
Ngẫm rằng đời lắm bể dâu
Mấy ai được mối tình đầu nên duyên
Rửa tay quên hết ưu phiền
Uống say quên kiếp thuyền quyên bẻ bàng
Hôm nay tôi muốn lang thang ...
02/96
H. A. Th.
gạch nối
đường chân trời
dựng thẳng làm gạch nối đất và trời
trăng mùa hạ
sáng rạng ngời gạch nối bố và con
những đêm xa nhà
nước ngọt giòng sông
nối liền giọng hò mênh mông sóng nhỏ
dây nhau nối mẹ đau con đỏ
người nối người
đỏ một tấm lòng
Nguyễn Xuân Thưởng
Lời Dặn Dò Mùa Xuân
cho em gái tôi VH
Tôi sẽ về thăm, em, tháng giêng
phố thị mùa xuân với nắng hiền
gió lộng, đêm nằm mơ tiếng pháo
cả giòng sông không chở trọn yêu thương
Em giữ dùm tôi khoảng vườn xưa
một cõi thân quen để đi về
em ơi, đời lớn theo năm tháng
mà hồn một góc mãi ngây thơ
Và giữ dùm tôi sân cỏ xưa
chắc vẫn còn xanh sau tháng mưa
cơn lốc chiều nay hung hãn thổi
mẹ có bên sân buổi nắng về
Tôi giữ đời tôi trong nắng mưa
thương em năm tháng vẫn còn thơ
đôi vai tôi gánh không tròn hết
đổ xuống vai em những nặng nề
Ý Liên
Sau đây là bài phỏng vấn của đài RFI (Radio France International) cho chương trình cũng cùng tên, "Văn Học Nghệ Thuật", do chị Thụy Khuê phụ trách. Buổi nói chuyện được thực hiện lúc 6:15am ngày 25 tháng 1, 96, phát thanh ngày chủ nhật 28 tháng 1, 1996, vào lúc 16:00g. Phỏng vấn kéo dài 15 phút, qua điện đàm từ Paris và Texas.
PCL
B Á O V H N T T R Ê N M Ạ N G
Thụy Khuê: Những lý do nào đã thúc đẩy Phạm Chi Lan thực hiện tờ báo VHNT trên mạng lưới Internet?
Phạm Chi Lan: Thưa chị, tờ VHNT trên mạng được thành lập do nhiều sự tình cờ đưa đẩy tới. Em biết đến hệ thống mạng internet cũng không lâu. Lúc đầu em dùng internet để trao đổi liên lạc qua e-mail với bạn bè hoặc dùng cho công việc, về sau có thì giờ rảnh em tìm hiểu thêm về information super-highway. Sau một thời gian sử dụng internet, em được biết có một cộng đồng điện tử trên mạng của người VN đã hoạt động từ lâu. Các chuyên gia và giới học sinh khắp thế giới đã sử dụng Internet thành thạo, đã lập rất nhiều hội đoàn, đủ mọi diễn đàn về các ngành nghề, hoặc các đề tài để thảo luận trao đổi.
Trên internet có một diễn đàn văn hóa xã hội của người Việt, ( Soc.Culture.Vietnamese Newsgroup. ) đã có mặt khoảng 6 năm. Diễn đàn này là một diễn đàn mở ngỏ không chuyên về một đề tài nào, từ chuyện chính trị, tôn giáo, văn nghệ, văn chương, cho đến những chuyện cá nhân... Sau một thời gian theo dõi, em thấy chưa có một nhóm nào chuyên bàn về văn chương và nghệ thuật một cách nghiêm chỉnh, mặc dù trên net có rất nhiều sáng tác khá hay của những cây bút âm thầm không ai biết tới. Bài viết của họ là cả một công trình tim óc, có nhiều bài biên khảo có giá trị mà đăng lẫn lộn với những bài viết khác, thấy có vẻ lạc lõng và tội nghiệp. Hơn nữa những bài đăng trên các nhóm này chỉ xuất hiện trong một thời gian rất ngắn, vài ngày hoặc là một tuần, sau đó sẽ bị xóa mất. Những bài viết này có lẽ đi vào... hư vô. Em thấy thật uổng phí những bài viết hay này. Vì vậy mà em có ý định lập một nhóm bàn thảo chuyên về văn học trên lưới, và sẽ lưu trữ mọi bài viết vào một hệ thống archives, để cất giữ hầu về sau có người muốn tìm đọc lại. Ðó là ý nghĩ, nhưng sự hình thành của VHNT cũng nhờ duyên cớ này:
Khoảng cuối hè năm 95, trong chuyến về thăm lại VN , em có ghé thăm nhạc sĩ Văn Cao ở Hanoi 3 tuần trước khi cụ mất. Khi về lại Mỹ, em có đăng một bài tường thuật ngắn trên internet về chuyến gặp mặt. Bài đăng này đã khiến em có dịp quen biết một số bạn trên internet, những người cùng quan tâm đến văn nghệ. Từ sự quen biết trao đổi qua điện thư, em nghĩ ra việc lập một nhóm thảo luận nhỏ, với hình thức như là thư chuyền, mục đích chỉ để trao đổi bàn luận về những tin tức văn học, hay chia sẻ những sáng tác cá nhân . Thế là diễn đàn VHNT ra đời.
Lúc mới thành lập, VHNT chỉ dự định như là một diễn đàn văn chương cho một nhóm nhỏ khoảng 5-10 người thôi, sau em thấy có vẻ cô đọng, bài vở ít, mà việc bàn luận cũng không đi đến đâu, nên em thay đổi chiều hướng . Phải có một ban điều hành chọn lọc những bài viết nhận được cho vào một điện thư, rồi gửi ra cho mọi người cùng đọc. Như vậy vừa có phẩm chất vừa tránh việc tranh cãi, hay đi ra ngoài đề tài văn học.
Và thưa chị, còn một nguyên do sau cùng và thầm kín nhất, đó là cái đam mê em dành cho văn chương. Em là một trong những người lớn lên ở hải ngoại rất say mê tiếng Việt Nam. Em thuộc thế hệ đi sau nên em hiểu cái lạc lõng của thế hệ trẻ, em rất muốn những người cùng trang lứa, những người trẻ sinh trưởng ở hải ngoại có phương tiện để bộc lộ mình, qua sáng tác, sáng tạo trong các bộ môn nghệ thuật. Việc thành lập tờ báo mạng này cũng nằm trong mục đích trên. Những người trẻ có nơi để chia sẻ và bộc lộ tài năng qua bài viết gửi đến. Và đây cũng là một cách để khuyến khích họ viết, vì việc gửi bài qua điện thư rất dễ dàng và tiện lợi.
Thụy Khuê: Tờ báo hiện nay có bao nhiêu độc giả? Họ là những thành phần nào?
PCL: VHNT đến nay có khoảng vài trăm độc giả từ khắp các hộp thư điện tử khắp nơi. Độc giả phần lớn là lớp trẻ hoặc trung niên, là chuyên viên phần lớn trong các ngành kỹ thuật, hoặc là sinh viên tại các trường đại học. Cũng có một số người có máy vi tính cá nhân ở nhà, có internet access từ các hệ thống tư nhân đài thọ phải trả lệ phí hàng tháng. Ðộc giả là những người đọc và viết tiếng Việt thành thạo, biết ít nhất 1 ngoại ngữ trôi chảỵ VHNT cũng có một số sinh viên trẻ lớn lên tại hải ngoại, họ tìm đọc vhnt như một cách để trau dồi tiếng Việt. Cũng có đôi khi em nhận được một số sáng tác bằng Anh ngữ và cả Pháp ngữ.
TK: Xin Chi Lan cho biết tổ chức tờ báo ra sao? Ban biên tập và quản trị gồm có những ai? Báo ra định kỳ? Và làm thế nào để gửi bài đến? Làm sao để có báo đọc?
PCL: Về việc tổ chức điều hành vhnt, việc này thật ra rất đơn giản vì đã có sự trợ giúp của kỹ thuật điện toán. Tất cả việc điều hành đều do một chương trình nhu liệu đã soạn sẵn, dùng cho việc điều hành và phát hành báo mỗi ngày. Nhu liệu này là một chương trình tự động lo việc giữ danh sách các độc giả, như là ghi danh độc giả mới, đổi địa chỉ cho độc giả, xóa địa chỉ độc giả, v.v... Ban điều hành gồm có một nhóm nhỏ làm việc khá gần gũi với nhau. Em là người nhận bài và chuyên lo về nội dung bài vở và phát hành báo, liên lạc, trả lời thắc mắc. Các mục văn học thường xuyên thì do một số độc giả cũng là thân hữu phụ một tay. Về phần kỹ thuật thì có các anh với ngành nghề chuyên môn phụ trách. Người lo phần trình bày trang trí Web Page, lo bảo trì thư viện điện tử, lưu trữ bài, trả lời các câu hỏi kỹ thuật cho độc giả
Báo gửi ra trung bình 4 lần một tuần, tùy theo số lượng bài vở, và cũng tùy theo thời khóa biểu của em. Em cần phải có đủ thì giờ để đọc và chọn lọc những bài gửi tới, trước khi gửi ra cho độc giả.
Về việc nhận báo, bất cứ một ai có địa chỉ e-mail đều có thể gia nhập và nhận được báo gửi đến qua hình thức điện thư. Mỗi số báo trung bình gửi ra khoảng 40 ngàn chữ, nếu in ra giấy thì khoảng 30-40 trang.
Ðộc giả có thể gửi bài về địa chỉ hộp thư VHNT, cũng qua hình thức một điện thư, nhưng bắt buộc phải dùng một hệ thống chữ Việt dùng trên Internet gọi là VIQR, tức là hệ thống đánh dấu chữ Việt dùng để hoán chuyển vào các nhu liệu tiếng Viet.
TK: Chi Lan cho biết những vấn đề kỹ thuật và tài chính mà Chi Lan đã gặp?
PCL: Thưa chị, vì sự tiện dụng của Internet, nên em không gặp vấn đề trở ngại về tài chánh như các tờ báo in. Làm báo trên mạng, em không phải lo tiền ấn phí hay cước phí gửi ra. Ðộc giả chỉ cần có một internet account để nhận báo miễn phí, bọn em chỉ cần lo trả lệ phí cho Internet server, lệ phí này cũng rất tượng trưng nên không có gì đáng kể.
Cái quan trọng chính ở đây chỉ là vấn đề kỹ thuật và công sức bỏ ra thôi. Về vấn đề kỹ thuật, ban điều hành bắt buộc phải biết sử dụng máy vi tính và hiểu về hệ thống mạng thông tin. Bọn em phải lo đến vấn đề như system bị (down) ngưng không chạy được, báo gửi ra bị bế tắc, giao thông bị nghẹn, báo bị gửi trả lại vì không đến được hệ thống điện thư của người nhận, người nhận bỏ hộp thư mà không cho biết, hoặc địa chỉ sai...
Thưa chị, chuyện phát hành báo trên mạng cũng nhức đầu không kém báo in gửi ra bằng đường bưu điện vậy. Tuy nhiên những vấn đề này thường được giải quyết mau lẹ, bằng phương tiện kỹ thuật, thường chỉ 1 vài ngày là điều chỉnh xong.
TK: Về nội dung báo vhnt? Xin Chi Lan nói sơ lược qua những tên tác giả và tác phẩm đã đăng trên vhnt?
PCL: Phần nội dung gồm có :
- phần thư ngỏ, hay là thư vhnt do em phụ trách
- thơ
- truyện ngắn
- tùy bút
- tin tức văn nghệ , sinh hoạt văn hóa
- biên khảo
- dịch thuật thơ và truyện ngắn từ các ngoại ngữ
- giới thiệu văn thơ trong nước, các nhà thơ trẻ Saigon
- và các sáng tác trích lại từ các báo văn học trong và ngoài nước. Có những bài của các nhà văn trong nước như Trần Mạnh Hảo, Nguyễn Huy Thiệp, Phan thị Vàng Anh, Lê Ðạt, v.v... những bài này được trích đăng lại.
Về các cây bút đóng góp cho vhnt, có một số các cây bút đã từng cộng tác gửi bài cho các báo văn học như Văn, Làng Văn, Văn Học, Hợp Lưu, TK21, v.v. Ngoài ra còn có một số những người viết trẻ mới bắt đầu, tuy nhiên sáng tác của họ cũng đã có nét, họ có vẻ có lòng với văn chương.
Tiện đây, em cũng xin được nói một chút về nội dung và hình thức của tờ báo: Thật ra báo chỉ chú trọng đến nội dung hơn là hình thức. Hình thức rất là đơn giản, chỉ là một điện thư dài với phần mục lục, thư ngỏ, rồi đến các bài viết. Hoàn toàn không có phần trình bày như một tờ báo in. Ðộc giả khi nhận được "báo" có thể tự trình bày lấy theo ý mình muốn, như là chọn phông chữ, cắt xén bài, in ra giấy, v.v...
Nếu so sánh báo in và báo mạng, em thấy có những cái bất lợi và tiện lợi riêng cho độc giả.
Bất tiện:
- độc giả bắt buộc phải có máy vi tính và phải lên mạng được để đọc báo
- độc giả không được "cầm" tờ báo đọc ở bất cứ nơi nào như sách báo in, mà phải ngồi trước mặt màn ảnh để đọc.
- độc giả phải biết sử dụng máy vi tính căn bản.
- không chuyền báo cho người khác đọc được, nếu không in ra giấy.
Tiện lợi:
- Ðọc báo miễn phí, nhận báo nhanh chóng.
- Ðộc giả và tác giả gần gũi, có thể liên lạc trực tiếp qua e-mail để trao đổi, phê bình, khen tặng, hay làm quen.
- Có thể lên mạng lục lại bất cứ số báo nào, bằng cách vào hệ thống lưu trữ tra tìm, giống như vào một thư viện điện tử.
- Ðộc giả có thể lấy bài về máy mình để lưu trữ riêng, hoặc in ra, hay đọc tại chỗ.
- Việc gửi bài cũng tiện lợi, phê bình hoặc tham luận cũng dễ dàng.
TK: Chi Lan có thể cho biết về ảnh hưởng của tờ báo trong hiện tại và tương lai?
PCL: Thưa chị, báo VHNT ra được hơn 6 tháng. Trong thời gian này em nhận được khá nhiều thư khích lệ tinh thần. Mọi người đều hoan nghênh có một diễn đàn văn học trên NET cho mọi người cùng thưởng thức. Ai cũng cùng đồng ý là có một tờ báo về văn chương để đọc mỗi ngày khiến cho cái khô khan máy móc của kỹ thuật điện toán nó dịu đi. Tờ báo thu hút được một số đông độc giả trẻ tìm đến, vì nhu cầu có cái gì nhẹ nhàng để đọc trong những giờ làm việc, hay sau những lớp học khô khan, hay sau buổi chiều đi làm về... Về ảnh hưởng tương lai, thưa chị, em không dám nói VHNT sẽ đi về đâu, vì việc bọn em làm như là một thử nghiệm trong việc phát hành báo trên mạng. Với đà tăng trưởng và tiện dụng của Internet, hy vọng trong tương lai sẽ có nhiều người lên lưới được, và việc làm báo qua mạng lưới sẽ là một khai phá mới trong ngành báo chí. Việc phổ biến sẽ lan rộng và dễ dàng nhanh chóng hơn, mà người thực hiện cũng đỡ vất vả về cả tài chính lẫn nhân lực. Ðây là một phương tiện truyền thông hiện đại được áp dụng vào văn hóa, em nghĩ là một điều rất tiện dụng.
TK: Xin cám ơn Phạm Chi Lan đã dành cho RFI buổi nói chuyện.
PCL: Xin cám ơn chị Thụy Khuê và thính giả đài RFI.
Ðoản Khúc 6
Ngày xưa học chung phổ thông, P. hiền lành nhỏ nhẹ như con gái. Biết tin P. lên Sài Gòn học Cao Ðẳng Mỹ Thuật, tôi viết thư về chọc " thiếu nữ tỉnh lẻ lạc thị thành". Mười năm sau gặp lại, bạn tôi vẫn nhỏ nhẹ, hiền lành, thế mà P. có được 1 xưởng vẽ, 1 văn phòng quảng cáo tọa lạc ngay trên đường Hai Bà Trưng. Thấy các bảng hiệu quảng cáo cho cơ xưởng, công ty nằm ngỗn ngang, tôi lại chọc " thì ra phồn hoa Sài Gòn lại phải qua tay vẽ của người tỉnh ly." Bạn tôi cũng chỉ cười hiền lành, như ngày nhỏ.
Tôi cũng cười, mênh mông 1 thời thơ ấu. Nhưng P. cười buồn thật buồn khi tôi ngỡ ngàng bắt gặp những mẫu hình chân dung trên giá vẽ. Tôi về ăn cưới người chị cùng tuổi con nhà bác. Tôi đã ngờ ngợ thấy Tr. ở tiệc cưới xa vắng, nhưng lại rõ ràng bắt gặp Tr. ở giá vẽ P. buồn bã đến lạ lùng.
Trước khi chia tay lần nữa để về lại Mỹ, P. chở tôi đi uống cafe. Phải làm người lớn 1 lần, tôi trách:
- Sao P. để Tr. đi lấy chồng.
Nhìn P. nhả khói thuốc ra đầy tay, tôi tự hỏi còn gì nữa, bạn tôi đã có chưa những ly bia, ly rượu ngất ngưỡng nỗi sầu.
- Khi P. tình cờ quen biết Tr., yêu Tr. thì Tr. đã quen anh V. Ông nhạc sĩ Trúc Hồ chắc thương cảm P. nên mới có câu " anh mãi mãi là người đến sau"
- Chỉ có chuyện tình cảm mới có những định luật thất thường, đôi khi nó không như chuyện mua bán, tới trước được trước. Nếu như P. biết Tr. từng yêu P. lắm, P. có hối hận không?
- Không. Tại vì lúc ấy P. còn là anh thợ vẽ vất vả cơm áọ Tr. và anh V. thì giống như đang có 1 cuộc đời đã sẵn mâm cơm, sẵn cao lương mỹ vị, sẵn bát, sẵn đũa. Ví mà Tr. có yêu P. đi nữa, thì P. cũng giống như món đồ ăn chưa nấu, chưa biết ngon hay d Nên P. cam lòng. Tr. càng hạnh phúc, P. càng không hối hận.
Tôi không đành lòng phá vỡ cái "cam lòng" của P, nên đùa "may, suýt chút nữa có ông anh rễ miệt vườn". Chứ tôi không thể cho P. biết là đôi ba lần ăn cơm khách bên nhà chồng giàu có của Tr., tôi cũng tự hỏi, Tr. ơi, sao hôn nhân chị, cuộc đời chị như bàn ăn dọn sẵn mà chị cay đắng ngồi vào để nuốt từng miếng cơm canh ngậm ngùi.
Cỏ Nhớ
Hứa Hẹn Ðầu Năm
Huệ vừa xem ti-vi vừa ăn. Mắt nàng dán lên trên màn ảnh, miệng nàng nhai chóp chép, nhưng đầu óc thì lơ đãng đâu đâu. Giờ này hai cái giác quan thị và vị không còn có tí ép-phê nào đối với Huệ. Ðài truyền hình đang chiếu lại màn kịch hài mà Huệ rất ưa thích, không hiểu tại sao hôm nay nàng thấy toàn là những trò diễu rất dở. Thậm chí cái món bún thịt nướng mà nàng đang xơi là món mà nàng ưa chuộng nhất, hôm nay bỗng trở nên nhạt nhẽo, vô vị.
Tất cả là do thằng chồng cà-chớn của nàng mà ra. Nàng đã cố gắng gạt hình bóng gã ra khỏi đầu óc nhưng không thể nào làm được. Hễ cứ nghĩ đến hắn là nàng cảm thấy sôi sục tâm can. Bà cụ mẹ của Huệ từ trong phòng ngủ bước ra, thấy con gái đang ngồi buồn xo trên ghế sa-lông. Cụ hỏi:
- Ủa, cái Huệ giờ này sao chưa về nhà?
Liễu, bà chị của Huệ, trả lời thay cho cô em:
- Về sao được hở mẹ, vợ chồng tụi nó còn đang giận nhau mà!
Bà cụ xua tay:
- Ối dào, chúng mày lại cứ bày vẽ, rõ lắm chuyện. Vợ chồng đôi lúc cơm không lành, canh không ngọt là chuyện thường. Phải chấp nhận và tha thứ lẫn nhau thì mới sống được chứ.
Bà cụ chỉ nói thế, nhưng thật sự trong thâm tâm cụ không muốn con bé này dùng cái nhà của thằng con rể cụ để làm nơi lánh nạn mỗi khi vợ chồng nó có chiến tranh. Ngày trước, sau khi tống được "quả mìn nổ chậm" này đi, cụ mừng hết nhớn. Tưởng thoát nạn, nhưng không. Bây giờ hễ cứ lục đục là nó lại mò về đây đòi ăn vạ.
Dương, con rể của cụ, góp ý:
- Thì để dì ấy ở tạm đây vài ngày đâu có sao đâu, mẹ. Ðể khi nào dượng Ba nó biết lỗi, gọi điện thoại lại...
Huệ ngắt lời ông anh rể:
- Sức mấy, còn lâu đô Bây giờ khứa lão có gọi lại năn nỉ em cũng chả thèm!
Cả người nói lẫn người nghe đều biết câu phát biểu vừa rồi không đúng sự thật, bởi vì mấy ngày tá túc ở đây hễ nghe thấy có tiếng điện thoại reo là Huệ cứ chạy lại hỏi ai gọi. Cái thái độ thấp thỏm, suốt ngày ngồi chầu trực bên cạnh điện thoại của nàng cả nhà đều thấy rõ.
Không riêng gì bà cụ, mà Liễu cũng muốn em gái mình rời khỏi nhà này càng sớm càng tốt. Mặc dù Dương, chồng nàng, chưa có thái độ gì có thể gọi là sàm sỡ, nhưng nàng thà cứ đề phòng trước cho chắc ăn. Liễu không bao giờ quên rằng ngày xưa chính Huệ mới là người mà Dương muốn tán tỉnh. Dạo đó, kẹt cho gã là mỗi khi gọi lại để tán cô em mà cô chị cứ bắt điện thoại. Lửa gần rơm lâu ngày cũng cháy, và kết quả của sự bốc cháy đó là một bé trai thật xinh. Ðến lúc đó thì Dương không còn một chọn lựa nào khác hơn là kết liễu cuộc đời độc thân của gã từ đấy. Gã tự an ủi rằng âu cũng là "tình em duyên chị". Sau này Dương mới rõ là chị em Liễu có thông đồng trước và Huệ đã cố tình nhường gã lại cho cô chị.
Liễu bảo em:
- Tao thấy mày làm như vậy cũng quá đáng lắm, Huệ à!
Huệ quắc mắt nhìn chị:
- Em thấy chả có gì là quá đáng cả. Chị thử nghĩ xem, ngày mới cưới khứa lão hứa hẹn đủ điều: nào là cai thuốc lá, bỏ uống bia. Bây giờ còn quá cha người ta. Gần đây lại sinh ra cái tật đánh bài. Không, em không thể chấp nhận có một người chồng như vậy được.
Dương chen vô một câu ba phải, vô thưởng vô phạt:
- Ðúng rồi đó!
Dương vẫn tự hào là một người chồng mẫu mực, nhưng bạn bè thì gọi gã là "Nguyễn Thị", chỉ vì cả đời gã không biết đến bia rượu và thuốc lá.
Liễu phân tích:
- Ðàn ông ai cũng "tứ đổ tường". Thật ra dượng nó như vậy đâu có đến nỗi nào. Chỉ "mới" vi phạm có 3 điều thôi mà. Hơn nữa, theo chị nghĩ thì đàn ông mà không biết hút thuốc và uống bia thì không phải là đàn ông! Tục ngữ Việt Nam có câu: "nam vô tửu như kỳ vô phong", em không biết sao?
Câu nói của Liễu làm chồng như bị chạm phải nọc mà nàng nào hay. Dương ra vẻ bất đồng:
- Em nói vậy thì anh bắt đầu tập uống rượu và hút thuốc cho em vừa lòng.
Liễu ôm chồng:
- Em lỡ miệng nói bậy cho em xin lỗi đi mà. Em chỉ muốn nói đến những người đàn ông khác thôi, còn chồng của em thì không bia, không thuốc cũng là đàn ông.
Ðúng là lưỡi không xương nhiều đường lắc léo. Nhìn cái cảnh bà chị và ông anh rể đang âu yếm trên chiếc ghế đôi làm Huệ cảm thấy chướng mắt, và tủi thân vô cùng. Mẹ nàng khuyên:
- Thôi, mẹ nghĩ con nên về nhà đi, để chồng nó mong. Còn vài ngày nữa là Tết rồi, vợ chồng nên nhường nhịn lẫn nhau để giữ hòa khí trong ba ngày xuân.
- Không, con không về đâu. Cùng lắm thì ở lại đây ăn Tết với bố mẹ và chị Liễu luôn, có sao đâu.
Liễu nghe nhỏ em thốt ra câu đó làm nàng nẩy người lên một cái như bị điện giật. Tính nàng giống bà mẹ ở chỗ hay tin dị đoan. Nàng nghĩ mấy ngày đầu năm mà cứ phải nhìn cái bản mặt hãm tài của nhỏ em nàng sợ bị xúi quẩy trọn năm. Nàng tìm cách dụ Huệ về nhà:
- Có gì thì cứ về nhà trước cái đã, mọi sự để hạ hồi phân giải. Vợ chồng đầu năm mà lục đục thì sẽ gây lộn suốt năm cho mà xem.
- Em chả sợ!
Huệ tuyên bố một câu chắc nịch. Dụ không được thì dọa. Liễu định hăm dọa nếu nhỏ em không nghe lời thì buộc lòng nàng phải mời nó ra khỏi nhà. Bỗng dưng lúc đó có tiếng reng điện thoại. Từ ngày Huệ sang đây lánh nạn, hễ nghe có tiếng điện thoại là nàng nói liền:
- Nói là em không có ở đây!
Nàng nói mãi đâm ra mỏi miệng và bằng thừa, vì đâu có ai gọi lại kiếm nàng. Bây giờ thì nàng chẳng còn buồn lập lại cái điệp khúc này nữa. Sẵn tiện đang ngồi kế cái điện thoại, Huệ đành phải nhấc ống nghe.
Nét mặt của Huệ biến đổi dần dần, càng lúc càng tươi hẳn ra. Chỉ cần nom qua nét mặt này thì cả nhà đều biết người gọi là Dư, chồng nàng. Huệ nói một câu nhỏ nhẹ trước khi gác máy:
- Dạ, chiều nay em về với mình.
Huệ đặt điện thoại xuống rồi quay qua mẹ:
- Nhà con mới gọi lại xin lỗi và kêu con về. Ảnh nói Tết nhất đến nơi rồi, ảnh không muốn vợ chồng bất hòa trong ba ngày xuân. Ðúng như mẹ nghĩ đấy.
Bà mẹ hả hê:
- Ít ra phải như thế. Thế mới đáng là rể của nhà này chứ!
Huệ nói tiếp:
- Nhà con cũng hứa là từ nay sẽ noi gương anh Dương, tức là không bia, không thuốc, không cờ bạc. Ðây cũng là quyết tâm của nhà con trong năm mới.
Nói xong Huệ đi vào phòng thu xếp đồ đạc. Trên điện thoại lúc nãy Huệ nói với Dư là sẽ về nhà chiều nay. Nàng chỉ nói vậy để làm cao một chút thôi, chứ thật sự nàng đang nôn nóng muốn rời khỏi đây càng sớm càng tốt.
Huệ lái xe vào khu siêu thị Phước Lộc Thọ để mua vài món bánh mứt về cúng ông bà trong ba ngày Tết. Về đến nhà, nàng đậu xe từ đằng xa trước cổng. Nàng muốn dành cho chồng một cái ngạc nhiên.
Từ ngoài cổng bước vào Huệ đã nghe có tiếng người cười nói vang vọng từ bên trong phòng khách; tiếng đàn ông ồn ào như vỡ chợ. Huệ vào nhà bằng lối ga-ra. Nàng dần dần vỡ lẽ, thì ra thằng chồng mắc dịch của nàng vẫn chứng nào tật nấy, đang tụ tập bạn bè để nhậu nhẹt và đánh phé. Thế mà hồi nãy gã dám hứa hẹn đủ điều trên điện thoại.
Huệ bực quá, ném cái giỏ đựng bánh trái một cái rầm lên trên sàn gỗ. Tiếng động làm Dư giật mình. Gã vội tạm rời cuộc vui, bước xuống từ phòng khách, đi chân nam đá chân xiêu. Dư ngạc nhiên khi nhận ra sự hiện diện của bà vợ ở nhà bếp. Gã lên tiếng hỏi:
- Ủa, em về hồi nào vậy? Sao hồi nãy em nói là chiều mới về mà?
Huệ nghiến răng:
- Anh có hứa với tôi là bỏ nhậu nhẹt, cờ bạc rồi, phải không?
Dư tỉnh bơ:
- Ðúng vậy!
Huệ chỉ lên phòng khách:
- Anh giải thích cho tôi nghe. Mấy ông đang tụ tập làm gì trên phòng khách?
Dư gãi đầu:
- Anh có hứa với em là anh bỏ mấy cái tật xấu này. Nhưng có một cái tật xấu nữa mà anh chưa bỏ được.
- Tật gì?
Dư cười ruồi, và đáp ngon lành:
- Tật nói dối!
Chúc Mừng Năm Mới,
Nguyên Ðán Bính Tý
Bùi Thanh Liêm
Vào những ngày này, những cây flowering pears trồng dọc con đường gần nơi tôi cư ngụ lại nở rộ những chùm hoa trắng, báo hiệu mùa Xuân đang đến - thật gần. Lại thêm một mùa Xuân xa xứ, lại thêm những hy vọng nhỏ nhoi nở ra trong lòng... Mong rằng hy vọng mùa Xuân của bạn, của tôi không chóng lụi tàn.
Nhân dịp Xuân Bính Tý sắp đến, xin chân thành chúc Ban Chủ Biên VHNT và tất cả các bạn một năm mới hạnh phúc và an bình.
Phùng Nguyễn
Cành Lê Hoa Mùa Ðông
Trần ngước mắt lên nhìn chiếc đồng hồ tròn mặt đen trên vách tường nhà bếp. Chín giờ ba mươi. Không tệ lắm, chàng nghĩ, chỉ tốn bốn mươi lăm phút để sửa soạn một bữa điểm tâm cho ba người. Trên chiếc bàn ăn nhỏ, ba đĩa sứ màu trắng đựng hột gà "ốp la" và mấy miếng "ham" thái mỏng. Ở giữa bàn là một chiếc đĩa nhựa hình bầu dục trên đặt ba ổ bánh mì nhỏ nướng quá lửa, một lọ tiêu, một chai xì dầu lớn, một hộp giấy đựng sữa tươi, và một cuộn khăn giấy chưa khui. Trần xoa tay, nhìn chiếc bàn ăn lần cuối rồi bước đến căn phòng nhỏ, nơi có những âm thanh xôn xao từ chiếc TV vọng ra sau cánh cửa đóng kín. Trần mở cửa, thò đầu vào phòng quan sát. Trên chiếc giường nhỏ chăn gối bừa bộn, An Bình và Thanh Bình, hai đứa con gái nhỏ của chàng đang dán mắt vào chiếc TV ở góc phòng. Chàng lắc đầu nhìn con, cố tình lớn giọng để át tiếng ồn ào từ chiếc máy truyền hình:
"Mời hai tiểu thư ra ăn sáng. Nhớ tắt TV."
"Con phải coi Power Ranger mà ba!"
Thanh Bình phản đối.
"Chút nữa coi tiếp. Bây giờ ra ăn sáng để nguội hết."
Hai đứa nhỏ rời khỏi phòng một cách luyến tiếc. Trần rót sữa vào hai chiếc ly thủy tinh đặt cạnh mấy đĩa thức ăn, bảo con:
"Hai đứa ăn đi, xong uống hết ly sữa cho ba."
"Con muốn ăn cereal," An Bình nhăn nhó, "Ăn thịt không tốt đâu!"
"Ai nói với con vậy?"
"Mễ Cô giáo cũng nói vậy nữa. Cereal có fiber."
Trần đứng lên, vói tay nhắc hộp cereal duy nhất trên đầu tủ lạnh. Hộp nhẹ tênh. Chàng kê hộp vào tai, lắc lắc làm bộ nghe ngóng rồi hỏi lớn, ra vẻ khôi hài:
"Hello, hello. Có ai ở nhà không?"
Hai đứa nhỏ cười khúc khích. Trần ngồi xuống, bảo con:
"Thôi hai con ăn đỡ đi. Nhà hết cereal rồi."
Lại có tiếng của An Bình:
"Sao bánh mì của ba đen thui vậy?"
"Tại nó bị cháy. Lựa chỗ không cháy mà ăn."
"Mẹ nói ba không biết cook!"
Phải rồi, chàng nghĩ, Hạ vẫn nói hoài câu đó. "Em mà bịnh một cái là nhà này ăn mì gói."
Bữa ăn sáng trôi qua khá nhanh. Hai đứa nhỏ vào phòng coi tiếp chương trình hoạt họa sáng thứ Bảy. Trần ngao ngán nhìn mớ thức ăn còn thừa khá nhiều trong mấy chiếc đĩa. Uổng công trình sửa soạn cả buổi sáng! Có tiếng cửa phòng mở ra rồi khép lại nhẹ nhàng trong lúc chàng lúi húi cho mớ thức ăn thừa vào thùng rác. Chàng quay lại. An Bình đứng ở cửa phòng nhìn chàng mỉm cười.
"Sao con không coi TV nữa?"
"Con không muốn nữa. Ba có đi làm không?"
"Không. Hôm nay ba ở nhà với mấy con mà!"
"À há!"
An Bình reo lên như khám phá ra một điều gì mới lạ. Trần có thói quen đến sở làm vào sáng thứ Bảy. Không ai bắt buộc, nhưng chàng nhận thấy mình có thể giải quyết được nhiều công việc hơn trong cái không khí tĩnh mịch của văn phòng vào ngày cuối tuần. Bây giờ, chàng muốn dành hết những giờ phút có được của hai ngày thứ Bảy và Chúa Nhật cho hai đứa con gái nhỏ của chàng. Bởi vì, theo thỏa thuận, chàng chỉ được gặp con vào những ngày này mà thôi.
Lúc Trần dọn dẹp xong mớ chén đĩa, kim đồng hồ nhà bếp chỉ đúng mười giờ sáng. Lúc này Thanh Bình cũng đã thôi xem TV. Hai chị em chúng nó đang lúi húi tô vẽ trên những tờ giấy in chàng mang về từ chỗ làm để làm giấy nháp. An Bình chín tuổi, và Thanh Bình nhỏ hơn chị hai tuổi. Lúc đặt tên cho con, Trần chỉ mong chúng nó có một tuổi thơ êm đềm. Vậy mà...
Có tiếng chuông điện thoại reo. An Bình ngẩng lên hỏi:
"Con bốc điện thoại được không ba?"
Không đợi chàng trả lời, nó nhanh nhẹn rời ghế, chạy đến chỗ đặt chiếc điện thoại cầm tay trên chiếc bàn nhỏ cạnh chiếc sofa.
"Hello?"
"..."
"Dạ phải... Dạ khỏe."
"..."
"Dạ có ạ. Cô chờ ba con một chút..."
An Bình mang chiếc điện thoại cầm tay đến gần chàng, nói nhỏ:
"Cô Loan đó ba."
Giọng nói của đứa nhỏ bình thản, và khuôn mặt không lộ vẻ gì khác thường. Trần thở phào, đón lấy chiếc điện thoại, nói nhỏ vào ống nói:
"Hello? Loan đó hả?"
"..."
"Ờ, đúng rồi. Mới đón mấy cháu về tối hôm qua."
"..."
"Thì còn phải hỏi! Cả tuần cha con mới gần nhau mà. Sáng nay anh còn làm điểm tâm cho tụi nó nữa."
"..."
"Bị sắp nhỏ chê quá trời! Tại chúng nó được mẹ săn sóc quen rồi, anh không bì được."
"..."
"Anh... lớn rồi, có thể tự lo cho mình. Vả lại, cũng đâu có ai tình nguyện đâu!"
"..."
"Vậy sao? Ai vậy? Loan có thể cho anh biết được không?"
"..."
"Hỏi trái tim mình hả? Vụ này hơi kẹt, tim anh nó vừa câm lại vừa... điếc, chắc cũng còn khá lâu mới hỏi thăm nó được."
"..."
Có tiếng An Bình kêu lớn phía sau:
"Ba ơi ba! Lại coi Thanh Bình vẽ ba với mẹ nè!"
Trần lật đật lấy tay che miệng ống nói của chiếcđiện thoại, quay lại trả lời con:
"Ờ Ba tới liền..."
Chàng quay lại, tiếp tục cuộc điện đàm dang dở:
"Loan nói tối nay hả? Lở hứa với mấy đứa nhỏ dẫn chúng đi ChuckeCheese hôm nay. Hay là Loan đến chơi với tụi này?"
"..."
"Anh hiểu, thôi để dịp khác. Loan đã hứa thì nên giữ lời. Cha con anh OK mà."
"..."
"Vậy ạ Loan không nói thì anh cũng chẳng biết là Tết nhứt đến nơi rồi! Ði chợ Tết thì chắc mấy đứa con anh thích lắm. Cũng phải mua cho chúng một chút quà."
"..."
"Ðồng ý. Chiều thứ Bảy tuần tới anh ghé đón Loan. Ði chơi vui vẻ nghen. Bye."
Trần cúp điện thoại, bước đến chỗ hai đứa nhỏ, tự nãy giờ vẫn chờ chàng đến thưởng ngoạn công trình của chúng. Trên tờ giấy khổ rộng ở chiếc bàn cà phê là một mớ hình thù hỗn độn, xanh đỏ tím vàng. Có hoa, có lá, có những khuôn mặt người, lệch lạc, biến thể. Chàng cố nín cười, hỏi:
"Trời ơi! Ai vẽ mà đẹp quá vậy?"
Thanh Bình hớn hở lên tiếng:
"Con đó ba. Ba có thấy mẹ không? Mẹ thoa son đó."
Trần nhìn theo ngón tay nhỏ nhắn của con. Một vòng tròn bằng bút chì màu từ đó tỏa ra những con giun quắn quíu màu đen (Hạ uốn tóc quăn), hai chấm tròn to tướng màu xanh... lá cây (Hạ thích vẽ quầng mắt xanh dương nhạt), và một vành bán nguyệt đỏ rực (thật ra, màu son môi ưa thích của Hạ nhạt hơn nhiều).
"Mẹ đẹp không ba?"
"Ðẹp lắm."
Trần trả lời. Chàng biết mình nói thật. Không khó khăn lắm, chàng nhận ra... chính mình trong cái hình tròn kế bên Hạ với mớ tóc chỉa ra như lông nhím và cái miệng có những cọng râu màu... tím nham nhỡ.
"Tại sao râu ba màu tím?"
Trần than thở. Hai đứa nhỏ cười vang, thích thú.
"Vậy còn An Bình và Thanh Bình của ba đâu?"
"Ðây nè, đây nè!"
Hai đứa nhỏ tranh nhau chỉ rối rít. Bỗng dưng bức tranh nguệch ngoạc của đứa bé bảy tuổi trông rất thực, rất quen thuộc. Chàng cũng có một tấm hình như thế. Hạ và chàng đứng ở phía sau hai đứa con nhỏ, tươi cười. Hình chụp ở trong khu công viên quốc gia cạnh hồ nước trên núi. Bức hình vẫn được chưng ở bàn giấy của chàng, từ dạo đó.
oOo
Trần chợt tỉnh giấc. Có tiếng sột soạt ở phía ngoài cánh cửa phòng ngủ của chàng. Mới sáu giờ rưỡi sáng, căn phòng tù mù trong khối ánh sáng yếu ớt chiếu ra từ ngọn đèn ngủ nhỏ xíu. Giờ này mấy đứa nhỏ còn ngủ, nhà chàng lại không nuôi súc vật. Trần khẽ khàng ngồi dậy, tiến ra phía cửa. Có tiếng hỉ mũi sụt sịt và tiếng thút thít của đứa bê Trần hoảng hốt, mở cửa thật nhanh. Ngồi bệt dưới thảm, lưng dựa vào bức vách dọc hành lang dẫn đến căn phòng ngủ nhỏ, An Bình đang ngồi khóc thút thít. Thấy chàng, nó chồm dậy ôm lấy cha, òa lên nức nở. Trần cuống quít, ẳm con ra phòng khách, dỗ dành.
"Con sao vậy? Con thấy ác mộng ... bad dream hả?"
"Dạ."
An Bình trả lời, giọng đứt quãng trong cơn nức nở.
"Có ba đây rồi, con đừng sợ. Mà con thấy gì vậy?"
"Con thấy ba..."
Nó bỗng òa lên khóc trở lại. Trần cuống quýt, ôm lấy con, vỗ nhè nhẹ vào lưng nô Ðợi cho cơn nức nở của đứa nhỏ dịu xuống, anh nhẹ nhàng hỏi tiếp:
"Con thấy ba làm sao?"
"Con thấy ba đi chơi bỏ con với Thanh Bình ở nhà một mình."
"Ba đâu có bỏ đi chơi hồi nào đâu? Ðó chỉ là nằm mơ thôi mà."
Môi dẩu lên, An Bình phụng phịu:
"Có mà! Mai mốt ba đi chơi với cô Loan đó!"
Trần ngớ người. Thì ra nó nghe hết cuộc điện đàm buổi sáng hôm qua giữa Loan và chàng.
"Cô Loan rủ ba đi chợ Tết mua quà cho con. Cha con mình cùng đi với nhau mà."
"Con không muốn."
Trần làm lành:
"Con không muốn đi chợ Tết thì thôi vậy. Mình đi nơi khác chơi."
Ðứa nhỏ trả lời, giọng nghiêm trang:
"Con không muốn ba đi chơi với cô Loan!"
Trái tim Trần chợt đập hụt một nhịp. Chàng chới với cúi xuống nhìn con. Ðứa nhỏ cũng đưa cặp mắt nhòa lệ nhìn chàng. Cặp mắt này... cặp mắt này... giống Hạ quá đi thôi.
"Anh với em đến đây là hết thật rồi..."
Trần buồn rầu hỏi nhỏ:
"Con không thích cô Loan sao? Ba thấy cô ấy hay chìu mấy con lắm mà."
"Không phải đâu! Tại con không muốn mẹ khóc hoài."
"Chuyện gì mà khóc hoài? Mà có ai làm gì mẹ con đâu?"
"Cũng tại Barbie đó!"
"Barbie?"
"Barbie cô Loan mua cho Thanh Bình đó. Mẹ hỏi của ai cho, nó nói của cô Loan bạn của ba. Mẹ giật lấy liệng thùng rác. Thanh Bình khóc quá trời. Rồi mẹ ôm Thanh Bình khóc hoài làm con cũng khóc theo!"
Trần vừa cảm động vừa bực mình. Chàng bảo con:
"Thôi để ba mua cho nó con búp bê khác."
"Mẹ mua cho Thanh Bình rồi ba. Giống y như Barbie của cô Loan."
An Bình ngưng lại rồi giật giật gấu áo anh, giọng van lơn:
"Nghe ba! Ba đừng đi chơi với cô Loan nữa nghe ba?"
Trần thở dài đánh sượt, trả lời:
"Thì thôi vậy! Tuần tới ba dẫn mấy con đi chợ Tết."
"Ði chợ Tết làm gì hở ba?"
"Thì... thì... đi mua đồ. Mua quần áo mới cho mấy con."
Trần lúng túng trả lời. Chàng có dự tính chuyện mua sắm, Tết nhứt gì đâu!
"Mình kêu mẹ đi chợ Tết mua đồ nghe ba?"
Trần ngạc nhiên. Con nhỏ này được voi đòi tiên!
"Tại sao lại phải đi chung với mẹ?"
"Tại mẹ nói ba không biết mua đồ!"
Lúc nào cũng mẹ! Mẹ thế này, mẹ thế kia. Mẹ bảo thế này, mẹ bảo thế kia! "Anh chả được tích sự gì cầ Mua món đồ nào cũng vừa xấu lại vừa đắt." Trần ngần ngừ trả lời con:
"Mẹ đâu có muốn đi chung với ba. Mẹ đi với boyfriend của mẹ mà."
"Mẹ đâu có boyfriend! Chú Phong chỉ là friend của mẹ thôi mà. Chú ấy đòi dẫn mẹ với mấy đứa con đi restaurant mà mẹ đâu có đi. Mẹ nói khi nào ba đón con với Thanh Bình là mẹ về bên bà ngoại mà."
Nó ngập ngừng một chút rồi nói tiếp:
"Hay là để con gọi mẹ bên bà ngoại cho ba nói chuyện nghe ba?"
Chàng bối rối nhìn con, lòng phân vân không biết nên trả lời như thế nào. An Bình, vẫn khuôn mặt lem luốc những vệt nước mắt, ngước nhìn chàng. Ðôi mắt của nó trong quá, sáng quá, lấp lánh một niềm hy vọng...
Trần đứng dậy, kéo tấm màn che cửa sổ qua một bên. Mặt trời đã lên, ánh nắng mai làm lấp lánh những giọt sương trên đám lá xanh mơn mởn của cây lê hoa trước hiên nhấ Những chiếc lá non! Chàng thật vô tình. Mùa Ðông đã thật sự đi qua mà chàng đâu có hay. Khi chàng dọn đến khu apartment hai phòng này thì trời đã vào Thu. Những chiếc lá trên cành lê hoa đã trở màu và bắt đầu rơi rụng. Suốt mùa Ðông, chàng đã quá quen thuộc với những cành lê hoa trơ trụi in hình trên nền trời xám xịt. Chàng cũng xám xịt và trơ trụi suốt mùa Ðông...
Một cơn gió sớm thổi qua, những chiếc lá nhỏ màu lục nõn trở mình uốn éo. Ở phía dưới gốc lá, những nụ hoa non nhú ra chi chít. "Không biết những nụ hoa này có kịp nở đúng vào dịp Tết hay không?" Trần tự hỏi. Trần thích hoa lê. Ở thành phố của chàng, có một con đường trồng toàn loại cây này. Vào dịp Tết âm lịch, cây trổ bông, từng chùm. Hoa lê màu trắng, có năm cánh trông giống như hoa mai. Hoa nở nhiều đến độ, trông từ xa, mỗi cây lê hoa trở thành một đóa hoa trắng khổng lồ. Những khi có dịp đi ngang khu này vào mùa hoa nở, Hạ cứ trầm trồ một cách thèm thuồng, "Phải chi mình xin được một cành về chưng mấy ngày Tết..."
Lại một cơn gió thổi qua. Những chiếc lá non lại uốn éo, chen lấn, xô đẩy nhau trên cành. Những chiếc lá non của mùa Xuân, của hy vọng. Hy vọng của Hạ, hy vọng của Loan, hy vọng của chàng, hy vọng của mấy đứa con chàng. Hy vọng cũng chen lấn, kèn cựa, xô đẩy nhau để tìm đất sống, để có cơ thành tựu. Có lần chàng lẩn thẩn tự hỏi phải chăng hy vọng chỉ hướng về tương lai. Chàng nghĩ những cành lê hoa đơn giản hơn mình nhiều. Chúng nằm lặng lẽ, trơ trụi trong mùa Ðông giá lạnh để ấp ủ nhựa cây cho lũ lá non và những nụ hoa yêu kiều khi mùa Xuân đến. Nếu chúng cũng rắc rối như chàng, con đường có nhiều cây lê hoa mà Hạ và chàng vô cùng ưa thích rồi sẽ tiêu điều biết bao!
Gấu áo Trần chợt bị ai đó giật nhè nhẹ. Chàng cúi xuống. An Bình đã đến bên cạnh chàng từ lúc nào. "Con gọi mẹ nghen ba?" nó nũng nịu nhắc lại câu hỏi.
Phùng Nguyễn
Bakersfield 11.95
* Lê Hoa: Tạm dịch từ Flowering Pear, còn gọi là Fruitless Pear, thuộc giống lê nhưng không có trái. Hoa Flowering Pear có năm cánh, màu trắng, thường nở vào khoảng cuối tháng Hai dương lịch, trùng hợp với Tết Việt Nam. Flowering Pear rất phổ biến ở miền Trung Nam tiểu bang California, Hoa Kỳ.