VĂN HỌC NGHỆ THUẬT Liên Mạng

vhnt, số 90

20 October 1995

Chiều Xa Người Chiều Mưa Ðầy Tiếng Hát

(gởi NNQT)

Chiều xa người chiều mưa đầy tiếng hát

Những hạt rơi làm nhạt cả u sầu

Hai giấc mơ tan vỡ giữa không gian

Như tiếng hát vỡ vào trong đáy vực 

Chiều xa người phi cảng rộm âm ba

Gió bạt những hàng cây ngoài cửa kính

Gió bạt cả ta - ngã nghiêng rối loạn

Bạt cả người lẫn khuất giữa trùng vây

Chiều xa người (chiều của những chia tay)

Chiều của mãi mê tuyệt vọng dại khờ

Ðoá hoa trên tay trao cho giò bão

Rồi mưa ngừng rơi ta lạc mất nhau rồi

10.18.1995

Bài Thơ Không Ngày Tháng Năm

gởi T.

(*)

Ngày anh ra đi

Khoảng khắc cuối cùng đã thành sự thật

Khi anh nhìn thấy em

Nhạt nhòa ngoài thủy tinh tan vỡ

Cơn mưa giữa khuya còn ấm ức than van

cho ngày chia tay sứ sở đau thương.

Của riêng em

chuổi ngọc trai rơi xuống lòng vực sâu đáy biển

Trả lại cho thiên thu muôn đời

Ngày chúng ta

không cò được nữa

những lần nắm tay sương mù 

(**)

Em đến với cuộc chia tay rộn vội

giữa một ngày, một ngày khác biệt.

Quá khứ nhỏ nhắn đó

đã ném vỡ hai mảnh đời

như đã ném vỡ những cuộc hẹn vô vị

Anh chia tay cùng em

như một lần toan tính trong tuyệt vọng

của kẻ tội đồ đang bỏ trốn giữa tàn phai tơi tả

Giấc mơ nào rơi sót trong vườn xưa

chẳng ai buồn nhặt lại -

Giấc mơ của một thời mệt nhoài kỷ niệm

của anh của em của tất cả những nhân chứng tội nghiệp trong đời

Và của riêng em

chuổi ngọc trai rơi xuống lòng vực sâu đáy biển

Trả lại cho thiên thu muôn đời

Ngày chúng ta

không cò được nữa

những lần nắm tay sương mù

10.19.95

Chinh

NGƯỜI HÀNH KHẤT VIỆT NAM

Tôi không mong cả cuộc đời

Chỉ xin một chút tình người Việt Nam

Ðời tôi nắng dãi mưa dầm

Ôm thương nhớ đứng gọi thầm tên nhau

Con tôi lưu lạc phương nào

Ðứa ra miền Bắc, đứa vào miền Nam

Ðứa về theo núi theo sông

Chết nơi Trại Cấm, chết lòng biển sâu

Nhà tôi dột nát từ lâu

Bốn nghìn năm để một màu khăn tang

Tôi người hành khất Việt Nam

Ngồi nghe máu nhỏ xuống bàn tay khô

Tôi không giành giựt cơ đồ

Chỉ xin một chút tự do làm người

Trần Trung Ðạo

tentative translation by Dương Hùng

THE VIETNAMESE BEGGAR

I do not wish for long life,

just craving for love

for the people of Viet Nam.

Scorching sun and torrential rains

shape my life.

Despair wraps my body

Sorrow stands on my feet,

I call  the names of my children.

They all scatter

some stay in mountains, along rivers,

some head north, some move south,

some die in concentration camps,

some perish in deep oceans.

My Home is in ruin,

after four thousand years

now in mourning.

I am a beggar from Viet Nam

looking at dripping blood

on my bony hands.

Seeking no glory or power

I just beg for Freedom

for humanity ./.

Hi netters:  Here is my contribution to share with all of you some poetrỵ

                        **      **  **

About the author:  Hạ is a Poet, Artist, and  Grand Master of  Kung Fu.  Grand Master Hạ is a 9th degree Back Belt from Japan and founder of Quyền Ðạo, Vietmamese Martial Arts.  He has developed the unique Martial Arts style that has earned him recognition across the globe as one of the top Grand Masters in the Martial Arts world.  He is also the Grand Chief instructor of 27 schools of Suzucho Karate in Viet Nam.

Mandatory Credit :  Glenn Koenig/ The LA Times

MỘT  HÀNG NÚT LƠI  1

     Kiếp sau

     bày lại

     cuộc chơi

Hạ xuống trần đời

nhậu với  giai nhân

     Rượu say

     tay chuốt

     ân cần

Em say

để mặc

trắng ngần nút lơi

MỘT  HÀNG NÚT LƠI  2

(TA ÐỜI GIAN TRUÂN) 

     Kiếp sau

     ôm rượu

     xuống đời

Hồ trường lệ tửu

hâm mời giai nhân

     Chưa say

     em thử một lần

Sá gì thiên hạ,  đâu cần nhân gian

     Rượu ta

     pha với

     bạt ngàn

Có ngâm sim tím

tẩm hàng lệ đau

     Có cung kiếm lạnh trăng sầu

Có đờ bão tố,  dãi dầu quan san

     Rượu ta nấu

     bởi ngang tàng

Rót ra gió hú,

thơm ngàn gian nan

     Này em,

     rượu cũng cơ hàn

Say đi để ngấm

những bàng hoàng đau

     Ly nầy

        uống  khắc  tình  sâu

Ly  nầy như  thể qua cầu nước trôi

     Rượu say,

     bớt nhớ ai cười

Em say,

bớt nhớ

ta đời gian truân.

MỘT  HÀNG NÚT LƠI  3

(ÐỔ RƯỢU TRÊN NGÀN PHÂN LY)

     Rượu say,

     theo rượu đổ tràn

Ta say,

đổ rượu

trên ngàn phân ly

     Em say,

     xiêu mỗi bước đi

Vịn tay   ---  thành đố,

chớp mi  ---  thành sầu

     Tay nâng

     cạn chén

     dãi dầu

Chia hai trăn trở

chia sầu

nhân gian

     Rượu say,

     mặc kệ

     rượu tràn

Em say,

mặc kệ

mấy hàng nút lơi

Hạ Quốc Huy

Mượn "Một Chút" của anh QC cho thành...

Một Phút

Một phút xum vầy, một phân ly

Lên đàng kẻ ở khóc người đi

Lệ nào hoen gối, người đa cảm

Vì bóng ai nên mãi lụy gì?!?

Một phút yêu thuơng, một nỗi sầu

U hoài mang nặng những niềm đau

Vết dao tim xẻ, người chung-thủy

Ôm mối tình si đến kiếp sau?!?

Một phút tương-tư, một gượng kềm

Ðể rồi kỷ-niệm chợt bùng lên

Cháy trong tâm trí, người hay nhớ

Không nhắc mà sao vẫn chửa quên?!?

        *  *  *

Một phút đời nghiêng, một bình-an

Hãy còn nhiều hạnh-phúc trời ban

Vô minh đã tỏ, người tỉnh thức

Hiểu chữ Duyên giờ đã thanh-nhàn!

NTP
19Oct95

Coming In And Out Of Your Life

I still can remember

the last time I cried

I was holding you

     and loving you

knowing that it would end

I never felt so good

     yet felt so bad

yoúre the one that I loved

and what makes it sad is

     you don't belong to me 

and I can remember

the last time I lied

I was holding you

     and telling you

we could still be friends

tried to let you go

but I can't you know

and even though Ím not with you

I need you so

     but you don't belong to me 

coming in

     and out

                of your life

isn't easy

when therés so many nights

I can hold you

and I've told you

these feelings are so hard to find

coming in

     and out

                of your life

will never free me

'cause I don't need to touch you

     to feel you

it's real with you

I can't get you out of my mind 

but I can remember

the last time we tried

each needing more than we could give

and knowing all the time

a stronger love just can't be found

even though

at times

this crazy world is turning upside down

you'll always belong to me

Richard Parker & Bobby White

Hí Lô các bạn,

Lợi dụng network của hãng đang down, PT chép sẵn ra đây một bài thơ thuộc loại thể "Mễu" do một người quen tặng cách đây cũng đã hơn 15 năm rồi, để khi network trở lại sẽ gởi đến quý vị đọc chơi cho dzui.  Nhưng nếu không có vui thì cũng đừng lấy đó làm buồn.

Tam Nguyện Luận

Làm thân tị nạn sướng gì đâu

Rượu uống chưa vơi được nỗi sầu

Chẳng muốn một điều ai cũng muốn

Giầu!

Sáu mươi năm thọ chẳng bao lâu

Chớp mắt soi gương đã bạc đầu

Nhân tài đốt đuốc tìm chưa thấy

Đâu!

Lắm khi thức suốt cả đêm thâu

Đến sáng hôm sau mắt đỏ ngầu

Thầy tôi mới hỏi:  tại sao thễ

Nhậu!

T. Winter '79

Màu Nào Là Màu Mắt Tôi

"Mẹ."

"Gị"

" Mẹ đang coi gì vậy?"

"Thi hoa hậu.  Sao?"

Danny đến đứng bên cạnh cái ghế sofa màu vàng, nó ngửi thấy mùi sữa chua từ những vệt đổ loang lổ.  Chắc là thành tích của nó từ bao giờ không sai.  Nó nhìn khuôn mặt nghiêng một nửa của mẹ nó.  Người đàn bà vẫn còn thật trẻ.  Trẻ đến độ nó vẫn nghĩ mẹ nó là người đàn bà đẹp nhất mà nó biết đến từ xưa tới nay.  Danny mới bảy tuổi, nhưng nó đã biết hết về những cái đó.  Mái tóc dài đen của mẹ nó xõa ra đàng sau ghế, những sợi bạc lấp lánh trong màu sáng xanh mờ từ màn ảnh truyền hình.

Danny có thể nhìn rõ cả những lỗ chân lông trên làn da mịn màng của mẹ nó, cả từng vết trũng hay trầy trụa tích tụ cả đời trên khuôn mặt đó.  Dưới chân mày bên phải có một vết sẹo nhỏ, hồi nhỏ mẹ nó bị té vì tập xe đạp.  Nó đưa tay sờ cùi chỏ.  Vết sẹo này cũng do té xe đạp mà ra.  Nó nhớ lần đầu tập xe mà không có bánh phụ gắn kèm. Tại nó năn nỉ mẹ nó lấy cái bánh xe đó ra.

Người đàn bà đưa tay nghịch vành tai.  Những bông hoa vàng trên áo mờ ảo lung lay.  Nó không nhìn ra đó là những hình thù gìtrên áo mẹ, trong ánh sáng mờ mờ thế nàỵy.  Danny chăm chú nhìn, nhìn kỹ đến nỗi nó không ngờ mình đã nhìn một cách chăm chăm đến vậy.

"Danny?" Mẹ nó hỏi.

"Dạ!"

"Có chuyện gì vậỷ"

"Umm..." Nó ngập ngừng. "Con có phiếu điểm hôm nay".

"À, phải rồi.  Mẹ quên hôm nay con có học bạ.  Ðâu đưa coi nào".

Danny đưa tờ giấy cho mẹ nó. 

"Coi nào.   À... khá lắm.  D?  Bị D môn âm nhạc? Sao con bị D môn này?"

"Con không biết". Danny lầm thầm trong miệng.

"Mẹ tưởng con thích lớp này?"

"Con thích chứ.  Chỉ tại vì... con không có biết tên mấy cái dụng cụ âm nhạc".

"Nghĩa là sao?"

"Nghĩa là phải biết tên của mấy món nhạc cụ. Nhưng mà con không có nhớ hình dáng chúng.  Cái nào trông cũng giống nhau".  Nó trút ra một hơi, cầu cho mẹ nó thông cảm.

"Danny, con là đứa thông minh, con phải ráng lên chứ.  Mẹ biết con sẽ thuộc nếu con cố gắng". Mẹ nó nhìn nó mỉm cười. "Hứa lần sau sẽ khá hơn nghe không?"

"Dạ".  Nó thở phào.  Chưa bao giờ điểm nó xấu như lần này.  Chưa bao giờ nó bị dưới con Ạ Dù sao học bạ kỳ này cũng không đến nỗi tệ lắm.

 "Lại đây nào". Mẹ nó kéo nó ngồi vào lòng. "Con mẹ vẫn giỏi trong mọi thứ khác".

Nó nhìn vào đôi mắt đen nhánh của mẹ, mùi thơm nhẹ từ tóc làm mũi nó nhột nhạt.  Bao giờ nó cũng cảm thấy yên ổn trong lòng mẹ.

"Nhìn, họ vừa chấm người được giải hoa hậu kìa".  Mẹ nó chỉ màn ảnh truyền hình.  "Cô này đẹp quá.  Mai kia con học giỏi làm bác sĩ, con sẽ có cô vợ đẹp như vậy".

"Con không muốn có vợ đẹp".

"Uả, vậy con muốn vợ như thế nào?"

"Con không lấy vợ đâu".

"Vậy chớ con muốn lấy ai?"

"Me.  Con muốn lấy mẹ".

"Vậy à". Mẹ nó cười, ôm ghì nó vào lòng.

Tiếng cười của mẹ nó làm nó chợt buồn.  Ðó là những giọt ngọc rất hiếm sẽ vội tan biến vào quá khứ.

Danny nhìn màn ảnh truyền hình.  Người con gái chiếm giải hoa hậu đang được người ta cài vương miện lên đầu.  Cô ta có những giọt nước mắt nơi mắt lúc đang đi tới đi lui trình diễn cái đẹp thắng lợi của mình.  Rồi màn ảnh nhảy qua chiếu bố mẹ của cô ta trong đám khán giả.

"Coi kìa, ba má cô này chắc là hãnh diện lắm". Mẹ nó nói.

"Có thấy gì đây không?" Người đàn bà hỏi.

"Tôi chẳng thấy gì cả". Daniel trả lờị

Người đàn bà cầm tấm postcard dời khỏi tầm mắt Daniel.

Ông liếc nhìn bà bằng khóe mắt, bà vẫn còn đẹp lắm đối với ông mặc dù đã lấy nhau 52 năm.  Ngày xưa, tóc bà màu nâu óng mượt, bây giờ đã bạc trắng.  Những vết nhăn và làn da xệ, thân hình không còn là thiếu nữ hai mươi mà ngày xưa ông đã lấy làm vợ.  Bà có phệ ra sau bao nhiêu năm tháng sống với ông, nhưng hề gì vì ông vẫn còn thấy bà đẹp lắm.

"Ông nói sao, ông không nhìn thấy gì cả à."  Amy hỏi. "Nó ngay đây nè".

Bà chỉ cái hotel trong tấm bưu thiếp.  Tấm ảnh đã mờ sờn vì bị cầm tới cầm lui từ bao năm nay.  Có một vết bẩn dính nơi góc phải.  Ðó là tấm postcard của Astro Motor Inn.

"Ông có nhớ lần mình bị hỏng xe phải ngủ đêm ở khách sạn này không?"

"Dĩ nhiên tôi nhớ". Ông trả lời có vẻ hơi khó chịu.  "Sao khi không bà cho tôi xem ba cái hình này?"

"Thì tôi tưởng ông muốn xem lại hình ảnh cũ lần nữa".

"Bà tính ngồi đó cả ngày hay muốn đi kiếm bác sĩ xem họ còn muốn cái gì nữa đây?" 

Người đàn bà ngồi xuống giường cạnh ông, cả hai im lặng không nói gì.

"Tôi cũng không biết sao". Bà nhìn ông ái ngại. "Nếu lỡ là tin xấu tôi không biết làm sao chịu nổi".

"Chả có gì xấu hơn những gì bác sĩ đã nói". Ông trầm giọng nhỏ lại.

"Thôi đừng lo.  Nếu có gì thì chỉ có thể là tin vui.  Chúa biết lâu lâu mình cũng cần tin vui để thay đổi".  Ông nói với lòng mong ước thật sự.  "Thôi bà làm ơn đi đi, lỡ bác sĩ đổi ý lại cho tin xấu bây giờ".  

"Ðược rồi, tôi đi ngay.  Ông hứa là phải ráng ngủ một chút nghe". Bà xoa nhẹ đầu ông.

"Bà không đi làm sao tôi ngủ được". Giọng nói hơi gay gắt của ông không dấu được cảm xúc mềm mỏng lúc này.  Ông cảm thấy bàn tay bà run nhẹ lúc chạm má ông. Rồi bà bật khóc. Bà khóc nức nở trên vai gầy guộc của ông.

"Không sao cả đâu, tôi hứa mà".  Daniel trấn an vợ như tự trấn an chính mình.  Nước  mắt ông cũng dâng đầy đang muốn trào ra, ông phải kềm nó lại.

Amy khóc trên ngực ông ướt đẫm, rồi tiếng khóc nhỏ dần, thân hình bà run nhẹ trên người ông.

"Amy ạ, rồi mọi chuyện sẽ qua.  Rồi mọi chuyện sẽ trở lại như cũ.  Họ sẽ bảo tôi chỉ bị đầy hơi trong bao tử hay nóng gan sơ sơ.  Tôi không sao đâu mà.".  Ông ôm nhẹ bà.   "Bà đi gặp bác sĩ đi.  Tôi ráng ngủ một chút đây".

Bà đứng lên khỏi giường, người vẫn còn run rẫy sau cơn xúc động.  Bà cuối xuống hôn ông nơi trán và rời phòng.  Sự yên lặng của bà làm ông xao xuyến hơn những lời bà nói.

Daniel nằm yên trên chiếc giường nhà thương xa lạ.  Ông biết ông sắp chết.  Ông không thể phủ nhận điều này với chính cả ông.  Các bộ phận cơ thể không còn hoạt động bình thường nữa và ông đã phải chấp nhận như thế.  Ngay cả cái chết ông cũng đã chấp nhận.  Chỉ mong rằng nó sẽ không làm ông quá đau đớn phút cuối cùng.  Ông chỉ tiếc rằng ông không được sống những giờ phút cuối ở nhà vì Amy muốn ông ở nhà thương để họ chăm sóc ông ngày đêm.  Bảy mươi lăm năm cuộc đời, ông nghĩ nguời ta được quyền chết yên ổn ở nhà thay vì bị cột ống này ống kia vào người và nằm trong căn phòng nhà thương khử trùng lạnh lẽo thế này. 

Hồi nhỏ ông vẫn thắc mắc tai sao trong nhà mấy người già lại có cái mùi thật kỳ lạ.  Ðó là mùi của thuốc rửa nhà ngửi giống như mùi đồ ăn mới ói.  Chắc cái mùi này làm ông tổn thọ.  Phải chi họ dùng thứ thuốc rửa nào mùi dễ chịu hơn thì đỡ hơn không.  Ý nghĩ này làm ông buồn cười.  Ông định bụng sẽ hỏi bác sĩ về điều này mới được.

Dù sao còn điều an ủi là giường ông kê sát ngay cửa sổ.  Ông thích ngắm sao trời, chỉ có đám sao này là còn quen thuộc với ông trong căn phòng bệnh viện này.  Ông đã nhìn thấy chùm sao duy nhất đó cả cuộc đời ông.

Sao đêm nay chiếu sáng đặc biệt, nhưng đóm sao chẳng bao giờ sáng ngời lên như thế.  Mảnh trăng lưỡi liềm gầy guộc đứng yên lẻ loi một mình.

Lưng Danny ướt lạnh vì mồ hôi và hơi lạnh thấm từ lớp sắt của đầu mui xe.  Chiếc Pinto cũ mèm đời 72 kiểu station wagon lúc nào cũng hục hặc đòi sửa lên sửa xuống.  Mẹ nó muốn đổi một chiếc xe nhỏ khác tốt hơn mà chưa được.

Những đêm trời trong mát mẻ thế này chẳng có gì thú hơn là ngắm sao trời.  Tất cả mọi vì sao trên Thiên Ðàng xuất hiện để chờ đón Danny.  Nó lẻn ra khỏi nhà nằm ngửa trên mui chiếc Pinto và ngửa mặt nhìn đám sao lấp lánh trên vòm trời đêm.  Chùm này là chùm Ðại Hùng, chùm kia là Tiểu Hùng, còn mấy chùm khác khó quá nó không làm sao biết được. Trông chúng chẳng giống như cái tên được đặt tí nào.

Danny còn có một trò chơi mỗi lần ngắm sao trời.  Trong đám hàng ngàn vì sao nó sẽ chọn ra một đóm nhỏ duy nhất rồi nhìn chăm chăm vào nó.  Nó sẽ tập trung cái nhìn vào  ngôi sao đặc biệt này thật lâu.   Một lát sau, những đóm sao khác sẽ lặng lẽ tiến lại vây quanh ngôi sao của nó, hệt như những cô tiên mắc cở rụt rè đến làm quen.  Và rồi cứ như thế chẳng mấy chốc tất cả sao trên trời cùng tụ lại một điểm trước mắt Danny.

Nó bắt gặp một đóm sao mờ nhỏ tí phía bên phải của chòm Bắc Ðẩu.  Những đóm mờ nhạt nhất bao giờ cũng là mục tiêu cho trò chơi của Dannỵ Ánh sáng thoi thóp của nó như một lời cầu cứu.

Những ngôi sao mới bắt đầu xuất hiện quanh đóm sao mà nó đang tập trung thôi miên. Bất chợt có một đóm sao rơi vụt, vệt ánh sáng đang lao xuống chân trời tối thẳm.

"Chào." Danny giật nẩy mình kinh ngạc.

Nó vừa nhớ ra là phải ước điều gì đó lúc sao băng thì sẽ được toại nguyện.  Nó chẳng biết mình muốn cái gì.  Muốn thật nhiều tiền?  Xe mới?  Nhà to?  Ngôi sao đang rơi dần xuống cưối chân trời, đuôi nó kéo dài phía sau trong vệt sáng mờ mờ.  Danny nhìn cánh sao băng lòng nao nao không biết ước điều gì đây.

Một giây nữa thôi là mất cơ hội.  Nó hoảng hốt.

"Tôi muốn hạnh phúc!"  Nó vừa kịp la lên lúc chiếc sao chìm lỉm trong bóng tối.  Rồi vài giây sau một nháy vệt sáng ánh lên nơi đô Danny mỉm cười hài lòng.  Vệt nháy ấy nghĩa là lời ước của nó vừa kịp nhận.  Nó nhìn vòm trời đêm lòng thật nhẹ nhàng.

Những ngôi sao vẫn sống động ở đấy.  Nhảy múa và nhấp nhánh. Như thể chúng đang trình diễn một vở ballet dành riêng cho ông. Ông gần như có thể đưa tay chạm vào chúng được.

Daniel nhìn thấy một đóm sao nhỏ mờ nhạt đặc biệt, ông nhìn trân trân nó.  Càng nhìn ông càng thấy nó sáng lên.

Những đóm sao khác quanh đấy bắt đầu mờ dần rồi chìm mất trong bầu trời đen đặc như mực.  Chúng bỏ đi hết chừa bầu trời cho ngôi sao cô độc mà ông đang nhìn đăm đăm.

Nó càng lúc càng sáng và to dần, ánh sáng đổ tràn đầy trước mắt ông, nuốt chửng vùng bóng tối chung quanh.  Ông cảm thấy làn ánh sáng đó ôm choàng lấy ông, ấm áp và nhẹ nhàng thấm vào người ông.  Nó trở thành một phần của ông và ông là một phần của nó.

Và rồi nó dần dần tan biến đi, để lại một đóm sáng thoi thóp như cũ.  Ðóm sáng chợt lóe lên rồi tắt ngúm.  Tất cả chỉ còn lại bóng tối. 

Tạ Anh

Phạm Chi Lan dịch

* từ nguyên văn: "What is the color of my eyes" của Tạ Anh.  Truyện đã đăng trên tập san Hợp Lưu số 18, tháng 8 1994.