VĂN HỌC NGHỆ THUẬT Liên Mạng

vhnt, số 99

3 November 1995

Ru Vừa Tình Cho

Sớm mai cũ, chút mưa rời

Chiêm bao nhớ lại một thời đã qua

Thời đã qua, đã phai màu

Trên tay một nắm tro tàn còn thơm

Giấc mơ ấy, ngoài hiên mưa

Trong hơi hạnh ngộ, ta vừa chia tay

Nợ nần nhau giữa cõi này

Trăm năm trong cuộc rượu say với người...

Rượu say dài hết bốn mùa

Bốn mùa hạnh nhạt, bốn mùa bão giông

Biệt ly dài hết sông xưa

Ru trong lần cuối, ru vừa tình cho

10.31.95
Chinh

Tám Dòng

Ai đem sao ghép hai hàng

Ðể ta đứng đó bàng hoàng ngóng mong

Nếu mà tiền kiếp chưa xong

Thì ta sẽ đến dòng sông ngồi chờ

Bóng mình đễ thấy là mơ

Vói tay cố bắt bóng mờ nhân gian

Ngày qua như một tiếng than

Trăm năm mộng cũ về ngang lối nầy

Lý Hồng Văn

Ừ Thôi...

Ừ thôi anh về đi

Tháng bảy mùa mưa tới

Tình yêu ta lụt lội

Làm ướt chân  người đi

Ừ thôi tiếc gì đâu

Thương chi mối tình đầu

Khóc chi trời giông bão

Người đi, một người đau

Khi xưa ta lầm lỡ

Yêu đương hồn u mê

Bây giờ hồn bỡ ngỡ

Quanh co kiếm lối về

Tháng bảy mưa biêng biếc

Làm ướt chiều chia ly

Không cần lời tiễn biệt

Ừ thôi anh về đi

tường vi

11/01/95

BALLAD OF A WARRIOR'S WIFE

(part III)

by ÐẶNG TRẦN CÔN and ÐOÀN THỊ ÐIỂM (1705-1746) [*]

tentative English translation by Dương Hùng

- early arctic snow 1995 -

WORRIES

News arrives for a few years,

but not this spring;

When swallows land, is your letter coming?

When frost sets in, I have your winter dress ready.

The west wind blows,

but no flight path for messenger birds;

are you enduring glacial rains, sticky snows?

The more I think, my heart aches,

my worries deepen for my far away husband.

Message written on silk, I seal, then reopen,

The fortune coins consulted,

sad news!  How can I believe?

Lost in the evening shadows,

I am lonely at night with pillows,

my hair in disarray.

Is my soul lost? my shadow drunken?

confusion revolved?

My hair pin does not set right,

my dress hangs loose, my hair tangles,

and my sash loosens.

I walk sullenly along the verandha,

raise then lower the window curtain;

no message birds outside,

inside just myself and anguishes;

the lamp blooms, my sorrows gloom.

Timing drums pound five, the early cock crows, [18]

tree shades encircle the verandha.

Time lengthens by years,

my sadness enlarges to distant seas.

My soul floats with burning incense,

facing the mirror, my tears cascade;

I play my lute,

the strings some broken, some loose.

Spring wind, I pay you any cost

to carry my feelings to the mountain in the front?

It is as elusive to reach my husband

as the road to heaven.

Trải mấy xuân tin đi tin lại,

Tới xuân này tin hãy vắng không;

Thấy nhàn luống tưởng thư phong,

Nghe hơi sương, sắm áo bông sẵn sàng.

Gió tây nổi, không đường hồng tiện,

Xót cõi ngoài tuyết quyến mưa sa;

Màn mưa trướng tuyết xông pha,

Nghĩ thêm lạnh lẽo kẻ ra cõi ngoài.

Ðề chữ gấm phong thôi lại mở,

Gieo bói tiền tin dở còn ngờ;

Trời hôm tựa bóng ngẩn ngơ,

Trăng khuya nương gối bơ phờ tóc mai.

Há như ai hồn say bóng lẫn,

Bỗng thơ thơ thẩn thẩn như không;

Trâm cài, xiêm dắt thẹn thùng,

Lệch vừng tóc rối, lỏng vòng lưng eo.

Dạo hiên vắng, thầm gieo từng bước,

Ngoài rèm thưa rủ thác đòi phen;

Ngoài rèm, thước chẳng mách tin,

Trong rèm, dường đã có đèn biết chăng?

Ðèn có biết, nhường bằng chẳng biết,

Lòng thiếp riêng bi thiết mà thôi;

Buồn rầu nói chẳng nên lời,

Hoa đèn kia với bóng người khá thương.

Gà eo óc gáy sương năm trống,

Hoè phất phơ rủ bóng bốn bên;

Khắc trời đằng đẵng bấy niên,

Mối sầu dằng dặc tựa miền biển xa.

Hương gượg đốt, hồn đà mê mải,

Gương gượng soi , lệ lại chứa chan;

Sắt cầm gượng gẩy ngón đàn,

Dây uyên kinh đứt, phím loan ngại chùng.

Lòng này gởi gió đông có tiện,

Nghìn vàng xin gởi đến non Yên,

Non Yên dù chẳng tới miền,

Nhớ chàng đằng dẵng đường lên bằng trời.

oOo

DESOLATION

God is far away, heaven is fathomless,

desolation is piercing my heart;

the landscape shares my longing,

the crickets lament in the rain.

Frost axes deep the willow roots,

snow saws off branches of the pawlownia tree,

birds coo in frosty bushes,

insects cry, and distant bells chime.

The moon lights up the front porch,

by the verandah, crickets complain;

cross wind bends row of banana trees,

curtain rattles, moon rises, flowers appear.

Moonlight draws flower shapes on the blinds,

stretched over the flowers, the moon etches the night;

wrapping the moon, the flowers multiply,

moon and flowers, my sorrows deep as ever.

Sadness and despair profuse,

I shy away from needle and loom,

hesitate weaving paired orioles,

and stop embroidering butterflies in pair. [19]

Without make up, and often speechless,

I lean against the window frame,

motionless morning till sunset.

You are far away, the sill supports my loneliness;

For whom should I powder my face,

wear rouge on my cheeks?

Makeup sađens me further,

while you are enduring hardship in remote outposts.

Do I differ from Lady Chúc or sister Hằng [20]

sobbing on the moon or grieving by the Milky Way?

Heavy sorrows become my pillow,

worries are plentiful, I can cook as rice;

neither flower nor wine can dilute my despair,

wine turns sour and flowers wither.

Beat on jade clapper utter no sounds,

pick up the "tranh", I have no urge to play;

I miss my husband, away on a long journey,

distance is emtying his filled canteen.

The cuckoo songs draw my tears,

watch tower drums burn my heart,

my face tormented,

lengthened separation barrens my mind.

Trời thăm thẳm xa vời khôn thấu,

Nỗi nhớ nhung đau đáu nào xong;

Cảnh buồn người thiết tha lòng,

Cành cây sương đượm, tiếng trùng mưa phun.

Sương như búa bổ mòn gốc liễu,

Tuyết nhường cưa xẻ héo cành ngô;

Giọt sương phủ bụi chim gù,

Sâu tường kêu vẳng , chuông chùa nện khơi.

Vài tiếng dế, nguyệt soi trước ốc,

Một hàng tiêu, gió thốc ngoài hiên;

Lá màn lay ngọn gió xuyên,

Bóng hoa theo bóng nguyệt lên trước rèm.

Hoa giãi nguyệt, nguyệt in một tấm,

Nguyệt lồng hoa, hoa thắm từng bông,

Nguyệt hoa, hoa nguyệt trùng trùng,

Trước hoa dưới nguyệt trong lòng xiết đâu.

Ðâu xiết kể trăm sầu nghìn não,

Từ nữ công, phụ xảo đều nguôi,

Biếng cầm kim, biếng đưa thoi,

Oanh đôi thẹn dệt , bướm đôi ngại thùa.

Mặt biếng tô, miệng càng biếng nói,

Sớm lại chiều , dòi dõi nương song;

Nương song luống ngẩn ngơ lòng,

Vắng chàng điểm phấn trang hồng với ai?

Biếng trang điểm lòng người sầu tủi,

Xót nỗi chàng ngoài cõi trùng quan;

Khác gì ả Chức chị Hằng,

Bến Ngân sùi sụt cung trăng chốc mòng.

Sầu ôm nặng, hãy chồng làm gối,

Muộn ôm đầy, hãy thổi làm cơm;

Mượn hoa, mượn rượu giải buồn,

Sầu làm rượu nhạt, muộn làm hoa ôi.

Gõ sênh ngọc mấy hồi không tiếng,

Ôm đàn tranh, mấy phím rời tay;

Xót người hành dịch bấy nay,

Dặng xa thêm mỏi, trắp đầy lại vơi.

Ca quyên ghẹo làm rơi nước mắt,

Trống tiều khua như đốt buồng gan;

Võ vàng đổi khác dung nhan,

Khuê ly mới biết tân toan dường này.

oOo     

DREAMS

Our loyalty has bitterness as proof,

who brings us sufferings?

for you, my tears drop,

for you, desperation follows loneliness.

I can't join you at your tent,

my tears cannot soil your scarves;

only in dreams, my soul

can reach you each night at remote ouposts.

I find you at the old Dương Dài path

or by the bank of Tương Phố river; [21]

These chancy meetings

are just short dreams in spring.

My life does not worth a dream;

in dreams, I am at your side,

by the river, at remote towns,

passionate feelings, but just dreaming.

Intense passion and my heart

shadow your steps;

but I could not meet you, face to face.

I climb up the hill, hope to see your chariot.

Looking southward, the bank blocks the river,

grass so green, despair so acute [22]

Scattered houses dot isolated hamlets

a flock of herons lands by the fall.

Looking northward, just some rest-stops, [22 b]

thick trees dye the mountains green.

Rice field barely covers ruined palaces,

a lonely flute plays by the pavillion.

On eastern mountains, falling leaves pile up,

pheasants flap their wings, and plum flowers feel shy.

Smoke covers distant forests,

a lost bird wails in whirling wind.

Western river zigzags its course,

swallows coast the wind, waves rock fishing boats.

Reeds mingle with pine groves,

some distant travellers hasten by the fall.

Look at four cardinal points,

I climb the stairs up and down

but could not level my sorrow;

clouds, please look for me

is the fighting going on at Ngọc Quan? [23]

With the magic wand, I wish to shorten distance,

be invisible, could I help you over hardship?

Petrified could I be?  [24]

looking from the tower, my tears dry.

Nếm chua cay, tấm lòng mới tỏ,

Chua cay này há có vì ai?

Vì chàng, lệ thiếp nhỏ đôi,

Vì chàng, thân thiếp lẻ loi một bề.

Thân thiếp chẳng gần kề dưới trướng,

Lệ thiếp nào chút vướng bên khăn;

Duy còn hồn mộng được gần,

Ðêm đêm thường đến Giang Tân tìm người.

Tìm chàng thuở Dương Ðài lối cũ,

Gặp chàng nơi Tương Phố bến xưa;

Xum vầy mấy lúc tình cờ,

Chẳng qua trên gối một giờ mộng xuân.

Giận thiếp thân lại không bằng mộng,

Ðược gần chàng bến Lũng thành Quan.

Khi mơ, những tiếc khi tàn,

Tình trong giấc mộng muôn vàn cũng không!

Vui có một tấm lòng chẳng dứt.

Vốn theo chàng giờ khắc nào nguôi!

Lòng theo nhưng chửa thấy người,

Lên cao mấy lúc trông vời bánh xe.

Trông bến nam, bãi che mặt nước,

Cỏ biếc um, dâu mướt màu xanh,

Nhà thôn mấy xóm chênh vênh,

Một đàn cò đậu trước ghềnh chiều hôm.

Trông đường Bắc, đôi chòm quán khách,

Rườm rà cây xanh ngắt núi non;

Lúa thành thoi thóp bên cồn,

Nghe thôi ngọc địch véo von bên lầu.

Non Ðông thấy lá hầu chất đống,

Trĩ xập xoè mai cũng bẻ bai;

Khói mù nghi ngút ngàn khơi,

Con chim bạt gió lạc loài kêu thương.

Lũng Tây chảy, nước dường uốn khúc,

Nhạn liệng không, sóng giục thuyền câu;

Ngàn thông chen chúc khóm lau,

Cách ghềnh thấp thoáng  người đâu đi về.

Trông bốn bể chân trời mặt đất,

Lên xuống lầu, thấm thoát đòi phen;

Lớp mây ngừng mắt lại nhìn,

Biết đâu chinh chiến là miền Ngọc Quan.

Gậy rút đất dễ khôn học chước,

Khăn gieo cầu nào được thấy tiên,

Lòng này hoá đá cũng nên,

E không lệ ngọc mà lên trông lầu.  

(to be continued)

NOTES:

[18]  The night drum announced five different time periods at night; when the drums pounded five, it was early morning.

[19]  orioles and butterflies (oanh, bướm) are literary allusion for marital togetherness.

[20] Lady Chúc : (Chúc nữ) a legendary niece of God who was permitted to meet her husband Ngưu Lang  once a year in July (lunar calendar) when the black ravens formed a bridge across the Milky Way.  At the yearly reunion, husband and wife cried so much and July becomes the wettest month of the year.  They were punished because they cared so much about each other and neglected weaving ,and God's buffaloes.

Sister Hằng: (Hằng Nga) a legendary lady who resided on the moon far away from her husband Hậu Nghệ .

[21] Dương Ðài: a mountain North of Hán Thủy River, Hồ Bắc province, China

Tương phố; a landmark on the bank of Tiêu Tương River, China

[22]  This verse comes from a poem by Lý Bạch, Dường Dynasty:

Yên thảo như bích ly

Tần tang du lục chi

Ðương quân hoài qui nhật

Thị thiếp đọan trường thi .

meaning:

The grass on Mt. Yen is as green as silk - The green Tần berry lowers - When you think of home - At the same time my heart is broken

[22b] Rest-stop ; (Quán khách) small open public lodge built along the main roads every five miles for travellers to take a rest.

[23]  a landmark on the chinese western border    

[24]  refer to the legend of Hòn Vọng Phu, a petrified young warrior's wife.

[***]  verse 273 to 285. Please read these verses from Bà Huyện Thanh Quan, about 50 years later, and compare:

Cỏ cây chen lá, lá chen hoa,

Lom khom dưới núi tiều vài chú ,

Lác đác bên sông rợ mấy nhà ;

Gác mái ngư ông về viễn phố

Gõ sừng mục tử lại cô thôn

Ngàn mai gió cuốn chim bay mỏi

Dặm liễu sương sa khách bước dồn.

Người Em Nuôi

(tiếp theo kỳ trước, vhnt #98)

Thế là từ đó hai đứa em nuôi của tôi có cái biệt danh do tôi đặt ra.  Ngoài chuyện chọc ghẹo vì tuổi nhỏ hay phá phách, tụi tôi thương anh em thằng Chánh như là ruột thịt vậy đó.  Ba má tôi cũng vậy, đã xem hai đứa nó như là con ruột của mình, hễ má tôi mua cho tôi một cái áo mới, thì nó cũng có một cái áo mới như tôi.  Không có sự phân chia giữa con đẻ và con nuôi trong ba má tôi đối với hai đứa nó.  Chỉ có một điều duy nhất là hai anh em nó không thể tiếp tục đường học vấn, vì điều kiện tuổi tác đã quá trể để vào cho đúng với trình độ lớp học. 

Rồi cứ như thế mà ngày tháng qua đi, chúng tôi lớn dần lên hồi nào cũng không biết.  Tôi càng lớn càng hoang đàng và làm buồn lòng ba má tôi không ít. Tôi hoang đàng đến nổi những gia đình trong xóm tôi đều cấm cản những người con gái của họ nói chuyện với tôi.  Chắc họ nghĩ hễ đứa con gái nào mà lỡ dại nói chuyện với tôi, thìcoi như chắc chắn thế nào về nhà cũng bị bịnh mang ba lô ngược.  Tôi ngày đó đâu có ngán gì ba cái vụ lẻ tẻ như thế, không quen được những cô gái ở  gần nhà, thì tôi chịu khó quen những người con gái hơi xa cũng đâu có sao.  Nghĩ lại quen những người ở xa, tôi thấy thoải mái hơn là quen gần nhà, vì những người ở xa không thấy những cái xấu xí hằng ngày của mình, trong khi ở gần nhà lỡ mà hôm nào có bị ba mình dũa, mấy nàng sẽ biết ngay, thì mình còn mặt mũi nào nữa để mà gặp mấy nàng đây.  Ngược lại, thằng Chánh thì lại khác, tôi càng hoang bao nhiêu, thì nó lại càng hiền bấy nhiêu, hiền đến độ có thể nói là khờ khạo mới đúng.  Nó luôn lo công việc nhà và giúp đỡ ba má tôi rất đắc lực . Càng lớn nó càng cao ráo ra, không mập, không ốm và có đôi vai ngang rộng trông thật to con.  Cái chiều cao của nó cũng chẳng thua gì tôi, tụi tôi hai đứa cao khoảng 1m72.  Ở  Vn thời đó, cao hơn 1m70 là được xếp vào hạng cao rồi đó.  Nó lại có gương mặt chữ điền, sóng mũi cao và cặp mắt sắc bén cộng thêm đôi lông mày rậm đen, trông đẹp trai lắm!  Chỉ  tiếc là nó lại có cặp môi quá mõng và hơi chề ra trước, thành thử cái sự đẹp trai của nó cũng vì thế mà bị giảm đi hết ba mươi phần trăm.  Nó cũng biết điều đó, nên vẫn thường mua thuốc mọc tóc về thoa chung quanh miệng, với hy vọng râu sẽ mọc ra để che đi bớt phần nào của cặp môi mõng đó.  Mà quái lạ thật, nó càng thoa thì lại càng tệ hơn, râu đâu không thấy, chỉ thấy le hoe vài cọng lông măng mọc ở cuối hai bên mép thôi.  Tôi vẫn thường hay chọc ghẹo nó về vấn đề nầy: 

- Chánh, mặt mầy mà để râu thì chỉ có râu cá chốt mà thôi, cái râu mà mình thường thấy trong phim Tàu những người chuyên môn đóng vai tiểu nhân, nịnh thần hay mấy ông đạo sĩ thúi đó mầy nhớ không? 

Mỗi lần nó bị tôi chọc như vậy, nó quê lắm rồi lẳng lặng bỏ đi chỗ khác chứ không bao giờ dám cải lại tôi. Tôi ở nhà nổi tiếng là hung thần, nên ít khi có đứa em nào dám nói trả treo với tôi.  Rồi khi tôi và thằng em nuôi đều được mười bảy tuổi, tôi vẫn thường hay dắt bạn gái về nhà chơi, thằng Chánh thấy thế nó nể phục tôi lắm.  Nó luôn nhìn tôi với cặp mắt đầy sự ngưỡng mộ.  Trong khi tôi có bạn gái hết người nầy đến người khác, thì trái lại thằng Chánh chẳng có một em nào để làm mắm.  Ðâu phải nó không thích con gái đâu, nó cũng đực rựa như tôi đàng hoàng chứ đâu phải lại cái.  Nó cũng ăn mặc quần áo theo mốt nầy mốt nọ, tóc cũng để dài theo kiểu dợn sóng ba đào, và cũng ngựa như ai, một ngày soi gương không biết bao nhiêu bận . Nhưng vì bản tính hiền hòa và ít khi ra đường tiếp xúc với người ngoài, nên nó có tính hay mắc cở, nhất là khi đối diện với con gái.  Gặp con gái là mặt mày nó đỏ rần lên như con nít bị đau ban cua, khi đi thì chân bị lạng quạng như người say rượu sắp té, mà mở miệng nói thì bị cà lăm, giọng thì ngọng lên nghịu xuống. Nếu ai mà không biết, dám tưởng nó đang bị bịnh nặng sắp đến thời kỳ "Tẩu Hỏa Nhập Ma" lắm đó.  Trời ơi con trai gì mà khi gặp con gái lại mắc cở cúi đầu nhìn xuống đất.  Nói nào ngay nó chỉ nhìn xuống đất và vân vê mấy hột nút áo thôi, chứ chưa đến độ vân vê tà áo như mấy nàng. Tôi hỏi mấy bạn chứ, người đẹp kia không nhìn mà lại nhìn xuống đất.  Ðất có gì đẹp đẻ đâu mà phải nhìn!  Mà nhìn xuống đất thì làm sao biết được mặt của người đẹp có bao nhiêu cái sẹo, có bị rỗ huê hay bị bịnh lác đồng tiền hay không?   Còn tôi, về cái chuyện gặp gái thì hoàn toàn khác với hắn.  Tôi mà gặp con gái đó nghen, cặp mắt một mí của tôi nó tự động sáng lên như hai cái đèn pha vậy đó, sáng đến độ mắt một mí thiếu điều chút xíu nữa là thành hai mí luôn.  Còn cái miệng tôi thì nói dẻo đeo như kẹo mạch nha làm ở ngoài Quãng Ngải.  Rồi một hôm, chắc trong lòng thằng Chánh không còn chịu đựng được sự lẻ bạn (gái) nửa, nên nó gọi tôi lên lầu và ra ngoài ban công đứng nhìn xuống đường và ấp úng nói:

- Anh Cường, em biết anh mạnh dạn và tán đào bạo lắm, nên em định nhờ anh chỉ dẫn cho vài chiêu, anh làm ơn làm phước giúp em nha. 

Ối má ơi!  Thằng Chánh nó muốn có đào, tôi đã nghĩ thầm trong bụng như thế và chợt nẫy ra một ý kiến phá nó chơi.  Tôi chậm rãi hỏi lại hắn: 

- Ê, mầy phải lòng em nào rồi vậy, có nói chuyện hay chấm mút tí nào với em chưa? 

 - Chưa anh ơi, nói chuyện với em, em còn chưa dám nữa thì làm sao mà có chuyện chấm với mút.  Cái người mà em để ý là con Liễu thợ may ở sát bên nhà mình nè. 

Tôi ồ lên một tiếng và tiếp: 

- Thì ra là con Liễu ròm kế bên!  Thôi được rồi tao sẽ giúp mầy cua nó, nhưng trước tiên mầy phải gởi một lá thư tỏ  tình đến để dò xét phản ứng của nó, sau đó mình mới biết đường mà tấn công mạnh bạo, để nó hết biết đường mà ra luôn biết chưa? 

Thằng Chánh nghe tôi nói như vậy, hắn lấy làm khiếp lắm và há hốc miệng ra: 

- Trời ! Không biết nó đối với mình như thế nào mà anh lại biểu em viết thư cho nó, rủi nó không nhận thư của em đưa thì có nước em độn thổ luôn . 

- Ẩy, cái đó mầy đừng có lo, khi viết thư cho nó ngoài bì thư mầy đừng có đề tên người gởi và lúc đưa thư cho nó, mầy nói láo với nó là mầy thấy cái lá thư nầy đề tên nó, nên có ý tốt đưa đến cho nó vậy thôi. Mầy thấy cách nầy hay không? 

- Nguy hiểm quá anh Cường ơi, nó nói mình nói láo với nó, nó ghét mình luôn thì sao? 

Tôi lên giọng thầy đời với hắn: 

- Ðúng là mầy không có kinh nghiệm trong tình trường.  Mầy nghe tao nói nè, mầy có nghe câu " Khi thương trái ấu cũng tròn, khi ghét trái bồ hòn nó cũng vuông" chưa? Câu đó có nghĩa là nếu con Liễu mà đã có tình ý với mầy rồi, thì nó đâu có để ý gì đến mấy cái vụ lẽ tẻ đó nữa mầy biết chưa!!!  Ngoài ra khi viết thư cho nó mầy phải viết cho thật mùi mẩn, mặn mà hơn nước mắn Phan Thiết nữa, thì làm sao con Liễu nó chạy trời cho khỏi nắng được chứ!  Mầy cứ yên tâm làm theo lời tao nói đi, nếu như không nghe thì thôi tao xin chào thua, vì không có cách nào hay hơn như vậy nữa. 

Như tôi đã kể ở trên, nó khờ khạo lắm nên đã tưởng tôi thật tình giúp nó, miệng nó nở một nụ cười và nói vuốt ve tôi, vì ngỡ tôi đang giận nó: 

- Dạ, anh Cường số một mà, nhắm đâu là trúng đó không nghe anh Cường thì nghe ai nữa bây giờ. Vậy chừng nào mình bắt đầu viết thư hả anh Cường? 

- Mầy muốn ngay bây giờ cũng được, nhưng tao phải có thuốc lá vừa hút vừa viết thì thư tình nó mới hay, mới mặn nồng lãng mạn được.  Tao bây giờ hết tiền rồi, nên không có mua thuốc hút được, vậy mầy lấy tiền của mầy đi mua cho tao gói thuốc Ruby Quân Tiếp Vụ đi.  Tao hứa sẽ viết cho mầy lá thư thật ướt át, bởi vì khi con Liễu nó đọc lá thư ấy, nó sẽ khóc mùi khóc mẩn, làm thấm ướt lá thư của mầy luôn.

Tôi vừa dứt lời, nó đã chạy như bay xưống lầu và đi mua cho tôi gói thuốc.  Sau khi mua thuốc về, nó liền đi lấy viết và giấy trắng học trò ra ngồi chờ đợi tôi đọc cho nó viết lá thư tình đầu tiên.  Còn tôi, tôi từ từ bóc gói thuốc và rút ra một điếu để lên môi ngậm lại.  Tôi biết nó đang nôn nóng trong lòng, nên tôi càng cố làm cho thật chậm.  Sau một hồi chờ đợi, nó chịu không nỗi nửa nên phải lên tiếng với tôi: 

- Em xong rồi đó anh Cường, anh có thể đọc cho em viết bất cứ lúc nào cũng được. 

Tôi thấy hành hạ nó bao nhiêu đó cũng đủ rồi nên bắt đầu lên giọng và đọc cho nó viết : 

"Cam Ranh ngày x tháng x năm x

Kính thưa em Liễu:" 

Nó cắm cúi viết lia lịa, nhưng khi đến chữ Kính thưa thì nó ngừng lại và ngẩng đầu lên hỏi tôi: 

- Sao kỳ vậy anh Cường ! Mình viết thư cho đào chứ đâu phải cho ba má hay chú bác gì đâu mà mình phải kính thưa với nó, sao mình không viết Liễu mến chẳng hạn? 

Tôi sợ nó biết là tôi phá nó, nên tôi phải bịa ra và dùng chiêu "cả vú lấp miệng em" bằng cách vừa đe dọa vừa chê bai nó: 

- Mầy đúng là nhà quê không biết gì hết!  Thời buổi bây giờ con gái nó kiêu căng lắm, nếu lá thư đầu mà mình không cho nó biết mình kính trọng nó, thì coi như mình sẽ bị lúa lép luôn đó nghe chưa!  Còn nữa, nếu mầy không muốn làm theo lời tao nói thì thôi tao đi chơi đây, mầy ngồi đó mà viết một mình đi nhe. 

Nó nghe tôi hù đòi bỏ đi, nên có phần hơi ngán, đành phải bóp bụng tiếp tục hí hoáy. Tôi thấy vậy bèn đọc thêm: 

"Tôi biết em sẽ ngạc nhiên lắm khi nhận được lá thư nầy, vì tôi và em chưa một lần trò chuyện với nhau, dù tôi và em hằng ngày vẫn sống sát vách với nhau.  Hôm nay tôi lấy hết can đảm để viết lên những dòng chữ nầy, trước là để em biết rằng tôi đã thương thầm nhớ trộm đến em (đứa nào nói láo hộc máu)".

Khi viết tới đây hắn lại hỏi tôi: 

- Anh Cường mình đang viết ngon trớn như vậy, tại sao lại mở ngoặc, đóng ngoặc thề thốt làm chi?

- Mầy lại không biết gì hết nữa rồi!  Mình phải thề thốt là để cho nó biết mình nói thật, và cũng để chứng tỏ với em là mình cũng thuộc loại "bình dân có giáo dục".  Mầy sao ưa hỏi lôi thôi quá đi.  

(còn tiếp)

Quách Cường
Calif. 05/20/95