VĂN HỌC NGHỆ THUẬT Liên Mạng

vhnt, số 77

6 October 1995

Tin Văn Nghệ

Tô Thùy Yên và tập thơ đầu tay -  Thơ Tô Thùy Yên là một khám phá trong nhóm Sáng Tạo của thời kỳ thơ mới. Thơ ông đã đi vào văn học sử hiện đại, nhưng ông chưa hề in một tập thơ nào.  Tuy nhiên, sau bao nhiêu năm im tiếng, vì bị kẹt lại VN, nay Tô Thùy Yên đã cho ra mắt tập thơ "đầu tay" của ông, được ấn hành tại California.  Buổi ra mắt thơ của ông được tổ chức tại quận Cam, ngày 6 Oct, 1995, tại Hải Âu Cafe, thành phố Westminster.

Có anh chị nào ở quận Cam, hãy ghé xem buổi ra mắt tập thơ, và xin cho biết những ai đã ngâm thơ Tô Thùy Yên tối nay.

oOo

Xin thân chào tất cả các bạn trong diễn đàn VHNT. 

Không biết ai "sáng tác" cái signature cho diễn đàn vhnt mà nhìn vô rất là nghệ thuật, thấy hàng chữ ẻo lã và cộng thêm cánh hoa hồng nửa!  Cho nên nhắm mắt đăng ký đầu quân... không phải vì nghệ thuật là chắc rồi, và không phải cho nghệ thuật tại vì không biết có gì để cho nghệ thuật nửa!  Nhưng chắc là vì muốn học hỏi điều hay mới lạ từ cái góc nhỏ của khung trời văn học nghệ thuật này đây. 

Ðể làm lễ ra mắt, xin chỉ điểm các bạn 2 dĩa CD mới của Jimmy C Nguyen mà tôi vừa mới mua hôm thứ bảy vừa rồi.  Không dám dùng chữ "giới thiệu" tại vì anh chàng Jimmy C Nguyen có trã đồng nào để làm quảng cáo đâu mà dùng! 8-)))

Chi tiết của 2 dĩa CDs này là:

• Hơi đắt so với các dĩa CD khác.  Mỗi 1 CD tốn AU$25.00 (không biết bên US ra sao ?)   trong khi mấy CDs khác tốn cở AU$16.00.

• Tên của CDs là:  Mãi Mãi Bên Em (có hình tác giã ngồi bên mộ nàng!  Thiệt là tội cho tha6n phận nam nhi ...)    Người Con Gái (có hình của 1 cô gái... lẽ dĩ nhiên )

• Nội Dung: Ngoại trừ bản "Mãi Mãi Bên Em" được tác giả trình bày trên một video ca nhạc (quên mất tên), phần còn lại là   những sáng tác mới.

• Hoà Âm phối khí và âm Thanh:   Nghe rất là được!

• Phê Bình của Người Chỉ Ðiểm:  Mới lạ, thoát được khỏi cái âm điệu của các nhạc sĩ VN cựu trào, có hướng đi của âm nhạc tây phương rõ ràng.  Mặc dẩu vậy, một hai bản lại có âm hưởng của nhạc tàu Hồng Kông. Trong một bản nhạc của Jimmy, có một khúc nghe qua là biết ngay của bản "caravan of love".  

Nói chung thì tôi không có "hối hận" đã bỏ tiền mua 2 CDs này sau khi nghe hết hai CDs trọn bộ.  Ngoài ra phần trình bày và trang trí của 2 dĩa CDs này rất là professional... phía bên trong bìa có in lời cho những bản nhạc được trình bày và rất là nghệ thuật!

 Okay! that's all for now...  Xin thân chào tất cả!

Nguyễn Tự Hào

Chợt Nghĩ Về Đất Đá, Cỏ Cây

về hương hồn cô Mi

Cỏ cây là mầm sống

Ðất đá nuôi mầm sống lớn lên

Ðời nhẹ tênh

Ngày mất cô bảo:  cô về với cỏ cây, đất đá

Lòng đất lạ

Cô nằm có lạnh lắm không cô?

Nhỡ mai này ngày thu kéo gió

Lá với cây tan tác xa bay

Lá rơi về cội

Cây cô trồng ngày đó xác xơ

Lá xa cành như chim lìa tổ

Cô xa rồi buồn lắm lắm cô ơi!

Nhưng cô nằm

Cho mầm sống lớn lên

10/95
Vân Hà 

Nhớ Núi Thương Rừng

Ta vẫn hằng mong ngày trở lại

Thăm rừng Nghi Hạ, núi Nghi Sơn

Núi đứng chờ ai khô lệ đá

Rừng thu còn nhớ lá thu xưa

Mưa có buồn hơn trên xóm vắng

Nắng có vàng thêm những buổi chiều

Ta đi tuyết đổ lên đời trắng

Mưa buồn như mắt mẹ đêm khuya

Chùa xa ai giục hồi chuông đổ

Hay tiếng ru con dưới mộ phần

Ôi đời ta chưa yên giấc ngủ

Chập chờn mộng mị trắng thâu canh

Hàng tre Nghi Hạ còn hay mất

Có phải nơi nầy mẹ gặp cha

Ai uống ngày xưa ly nước vối

Mà nay cay đắng đọng đời ta

Quê hương, ta sẽ về thăm nhé

Dẫu ước mơ xưa đã tật nguyền

Lưng ta đời chém hàng trăm nhát

Còn đây nguyên vẹn một con tim

Ta vẫn hằng mong ngày trở lại

Thăm rừng Nghi Hạ, núi Nghi Sơn

Sông Thu nước lớn bao mùa lụt

Có xóa dùm ta nỗi tủi hờn

Ta sẽ nói gì khi trở lại

Nói gì cho dịu bớt thương đau

Giữa một quê hương tràn máu lệ

Khóc cười cũng chẳng khác chi nhau

Phủi bụi giang hồ trên nếp áo

Ta về như gái khách hoàn lương

Còn ai đâu nhỉ, trời mây trắng

Khóc tuổi xuân phai ở cuối đường.

Trần Trung Ðạo

Sinh Nhật Bạn Tháng 10

gởi Thúy Ái

Bây giờ trôi dạt nơi đâu

ngước nhìn cây lá đổi màu có vui
nhớ không sinh nhật tháng 10

bạn tôi có thoát kiếp người hồng nhan

hỏi từ trăm chuyện đa đoan

tỉnh, say mấy chén nhân gian với mình ?

Cỏ Nhớ

Giọt Mưa

Giọt mưa rơi triền miên

Trên cánh lá ưu phiền

Trời buồn lên tiếng khóc    

Tí tách giọt nghiêng nghiêng

Giọt mưa xuyên qua mành

Tưởng nhớ tháng ngày xanh

Bơ vơ trên hiên vắng

Từng giọt sầu chạy quanh

Giọt mưa rơi êm đềm

Những giọt nhỏ tròn mềm

Vương trên làn tóc rối

Chết bên bờ môi em

Giọt  mưa  hay  lệ hồng?

Ðọng  trên mắt mi cong

Em buồn ta héo úa

Ta buồn ai biết không?

Giọt mưa như kiếp người

Chỉ đến một lần thôi

Rồi vỡ trên phiến đá

Ai khóc cho đời vui?

CMH
7/1995 

Em, Gió Và Rừng Thu

Em là hình ảnh của rừng thu

Chiều hôm dìu dắt những sương mù

Gió lộng ngàn cây buồn xơ xác

Gọi mây về quên mộng phiêu du

Luân Hồ Triệu

Dear Lan and other vhnt administrators,

I am a "secret admirer" of your vhnt electronic magazinẹ I sent the poem Hoaì Thu of Nguyen Dinh Thai, published on vhnt few weeks ago to a friend in England this autumn. I receive the reply today and would like to share it with other admirers...

Hùng

(Singapore)

XƯỚNG: Hoài Thu

Thu đến rồi đây em có hay

Hàng cây trút lá gió heo may

Vàng xanh tím đỏ muôn màu sắc

Lá vàng rơi nhẹ theo gió bay

Thu đến lòng ta như muốn say

Ánh trăng vàng chiếu lá lung lay

Lung linh mờ ảo xuyên cành lá

Soi sáng lòng trong nước sông đầy

Em ở phương nào, ta ở đây

Cùng nhau ta có ngắm trăng nàỷ

Tiếc thương vương vấn mùa thu cũ

Ngày ấy trăng thu của xum vầy   

Mây dưới trăng thu lững lờ bay

Xin gởi dùm ta giọt sầu cay      

đến người em nhỏ năm xưa ấy 

Nỗi buồn thương nhớ, sầu gối tay

Nguyễn Đình Thái

HỌA:  Cảm Thu

Thu đến đây rồi em đã hay

Heo may gió thổi lá vàng bay

Muôn chiều lá rụng rơi tan tác

Xơ xác hàng cây lạnh trơ gầy

Thu đến một mình ta ở đây

Đêm thu tỏa sáng bóng trăng đầy

Trăng xuyên qua cửa thăm phòng vắng

Yên lặng mình ta, sầu gối tay

Người ở phương trời, ta ở đây

Xa xôi cách trở nhớ thương đầy

Ngắm trăng hồi tưởng mùa thu cũ

Sống lại trong lòng những phút giây

Mây hỡi hãy ngừng khoan vội bay

Cho ta kịp nhắn gởi câu này

Đến người xa ở phương trời ấy:

Ta vẫn hoài lưu luyến những ngàỵ..

Mai Mộng Vân

(England)

Các bạn mến, 

Có người hỏi ngoan-đồng sao tự nhiên sao dạo này viết lách dữ wá dzậy?  Sau khi đọc lại những gì mình viết tháng rồi, mình nghĩ đây là câu trả lời tại sao ngoan-đồng học viết.

ND HỌC LÀM VĂN

Viết khuyên người, răn mình

Biết phải trái phân-minh

Yêu quê cha đất tổ

Chớ để lụy vì tình

Thơ để vơi nỗi sầu

Lòng riêng tự bấy lâu

Với ai chưa lần tỏ

Mình nhẹ bớt niềm đau

Văn kể chuyện già-đình

Ngày thơ-ấu mộng xinh

Thưở học trò cắp sách

Những kỷ-niệm linh-tinh

Xướng họa cùng tao-nhân

Tìm vui trong tinh-thần

Này tri-âm hãy lại

Cùng ta kết tình thân

NTP
02Oct95

Hi, 

Bài thơ cuối cùng viết cho kỷ niệm.  Xong bài này thì TSKT sẽ giải nghệ.  Hy vọng ai đó sẽ tiếp tục than thở thay cho mình :).

Biển Mơ

người ta bảo, tình vơi theo ngày tháng,
sao tình mình chưa trọn đã tàn phai,
khi yêu nhau cứ ngỡ sẽ đẹp hoài,
như giấc mộng Hè xưa, chiều hôm ấy. 

chiều hôm ấy bên nàng nơi biển vắng,
một buổi chiều có gió nhẹ về ngang,
có thuyền ai giữa triều sóng lên đèn,
anh còn nhớ đã thì thầm, sao biển 

chiều hôm ấy trời nhiều mây giăng lối
nên chim trời ngơ ngác chẳng buồn bay,
ngồi bên nhau trên ghềnh đá trơ gầy
nghe sóng nhỏ thay lời nào không nói. 

rồi đêm giăng, gió thôi về, em nhỡ
biển chợt buồn, anh bảo, biển làm thơ
đêm không trăng, ngàn sao cũng không về,
cho lẻ bóng, hải đăng sầu trăn trở

em ngắt đi một cành hoa cỏ úa
để thẫn thờ khẽ hỏi chuyện đôi ta
mãi về sau có như biển đêm này,
hay héo úa từng Thu sang đổ lâ 

hoa cỏ khô vàng bên bờ biển vắng
có phải vì mưa thôi chẳng còn vương,
hay hạt gieo trên cát mặn khô cằn,
nên héo úa sau mùa Xuân thật ngắn

ta đã mong cho thời gian dừng bước,
cho đêm dài ôm mãi giấc mộng mơ,
cho ngày mai thôi không đến bao giờ,
cho tình mình đẹp mãi như vần thơ

ta từng mơ xây lâu đài trên biển,
như dã tràng mộng xe cát từng đêm.
rồi em đi khi phố nhỏ lên đèn,
trong lặng lẽ, như mưa đêm biển vắng...

ngăn bước em?  anh không là tất cả,
mà chỉ là ngọn cỏ úa chiều xưa,
mãi chờ mong hạt nước nhỏ quay về,
bên dốc đá, dù một lần vội vã.

trời bên ấy có mưa vào tháng Sáủ
cho em buồn khi ai hát bài ca,
trời dù mưa, chắc gì em đã nhỡ
nhớ làm gì, những kỹ niệm xa xưa

anh từng chiều nhìn mây về bên núi,
từng nhủ thầm, phương ấy chắc người vui
nên thư đi chẳng được mấy thư về,
rồi Thu chết, Ðông tàn trong lặng lẽ.

chiều anh đến một mình bên bãi vắng,
đếm bước dài trên cát trắng miên mang
nghe lòng đau khi nắng tắt im lìm,
nghe hồn mình lịm chết mỗi hoàng hôn

thà đừng biết, đừng quen nhau ngày ấy
biết chi rồi, cho thắm nửa làn môi
thà đừng hứa, đừng trao nhau tình ấy
yêu chi rồi trong khoảnh khắc đầy vơi

anh đã thôi xây lâu đài bên sóng,
thôi ghé về ghềnh đá cũ thân thương
nhưng giấc mơ ngày tháng cũ năm nào,
xin mãi đẹp, như chiều hoang, biển vắng...

 TSKT

Giọt Nước Cánh Chim

Trong một khu rừng thâm u ở cao nguyên, có một cổ thụ già người ta không biết là đã sống mấy ngàn năm. Thân cổ thụ lớn mười tám người ôm không xuể.  Những chiếc rễ lớn của cổ thụ, phần nhô lên trên mặt đất, chạy ra một đường bán kính 45 thước.  Mặt đất, dưới tàn cổ thụ, mát lạnh lạ lùng.  Thân cổ thụ cứng như đá, móng tay bám vào chỉ làm đau ngón tay.  Tàn cổ thụ chuyên chở hàng vạn tổ chim, hàng trăm ngàn con chim lớn nhỏ.  Buổi sáng khi mặt trời lên, tia nắng đầu, như một chiếc đủa của một nhạc trưởng tài ba, làm phát động một bản hợp tấu vĩ đại của hàng vạn giọng chim.  Bản hợp tấu hùng mạnh như sự bừng tỉnh của mặt trời sau đỉnh núi.  Tất cả dân chúng của núi rừng đều đứng dậy, hoặc trên hai chân, hoặc trên bốn chân, kính cẩn và đôi khi ngơ ngác.

Trong một cái bọng cây lớn chỉ bằng một trái bưởi Biên Hòa, nơi thân cổ thụ cao cách mặt đất đúng mười hai thước, có một chiếc trứng chim nhỏ màu nâu.  Không biết con chim nào đã tới đặt chiếc trứng xinh đẹp kia vào bọng cây.  Bọng cây không được lót bằng cọng rơm hoặc tờ lá khô nào.  Người ta có thể nghĩ là chiếc trứng kia không phải là từ một con chim sanh ra mà là do khí thiêng của rừng già và sức sống của cổ thụ un đúc kết thành.  Ba mươi năm mà chiếc trứng vẫn nằm y nguyên, không n Có những đêm, loài chim thức giấc thấy mây che trên bọng cây và từ bọng cây có ánh sáng chiếu ra làm rạng rỡ cả một góc rừng.  Vào một đêm trăng tròn tháng tư, chiếc trứng nở và một con chim lạ ra đời.  Con chim nhỏ xíu, kêu chiêm chiếp trong đêm lạnh. Trăng rất sáng. Sao rất sáng.  Chim nhỏ kêu suốt đêm; tiếng kêu không bi thương, không hờn oán; tiếng kêu như sự diễn tả bàng hoàng, lạ lùng.  Con chim nhỏ kêu như thế cho đến khi mặt trời mọc, tia nắng đầu làm trỗi dậy bản hợp tấu của hàng vạn giọng chim.  Từ lúc đó con chim nhỏ không còn kêu nữa.

Nó lớn rất mau.  Những hạt dẻ, những hạt đậu do những con chim mẹ đem tới bọng cây không thiếu.

Chiếc bọng cây bây giờ trở thành nhỏ bé quá, con chim phải tìm một cái bọng lớn gấp mười lần để ở.  Nó đã biết bay, biết đi tìm mồi và đã mang về những cọng rơm lót ổ.  Lạ thay, ngày xưa trứng màu nâu, nhưng chim giờ đây toàn thân màu trắng tuyết.  Lúc chim, hai cánh xòe rộng đập rất khoan thai.  Hai chân nép hẳn về phía saụ Chim bay rất mau và rất im lặng.  Chim thường bay tới những vùng rất xa, nơi có những thác nước trắng xóa rơi ào ào ngày đêm, hùng vĩnhư hơi thở cuả đất trời.

Có những lần chim đi năm bảy ngày không về.  Khi về, chim nằm yên, có khi cả ngày cả đêm, không bay ra khỏi tổ.  Chim không hót.  Chim trầm lặng it' nói.  Hai mắt của chim sáng thật sáng nhưng không bao giờ hết vẻ bỡ ngỡ lúc ban đầu.

Nơi rừng già Ðại Lão có một chiếc am dựng cheo leo bên triền đồi.  Có một đạo sĩ tu ở đó gần năm mươi năm.  Chim thường bay ngang rừng Ðại Lão, và thỉnh thoảng thấy đạo sĩ đi chậm chạp trên một đường mòn xuống suối, tay cầm chiếc tịnh bình.  Có một hôm nọ, khói lam nhẹ vương trên mái thảo am, không khí khu đồi trông ra ấm áp.  Chim thấy hai đạo sĩ cùng đi với nhau trên con đường mòn dẫn từ suối lên đến thảo am.  Hai người vừa đi vừa nói chuyện.  Ðêm hôm ấy, chim ở lại rừng Ðại Lão.  Chim ẩn trên một lùm cây.  Chim không ngủ.  Suốt đêm chim nhìn ánh lửa phát ra từ chiếc thảo am.  Hai đạo sĩ đã đốt lửa nói chuyện suốt đêm.

Chim bay cao.  Thật cao trên khu rừng già.  Ðã mấy hôm nay rồi, chim bay liệng trên trời cao, không đáp xuống.  Dưới kia là cổ thụ già trong khu rừng già, dưới kia là dân chúng của núi rừng ẩn náu trong lau lách, bụi cây, tàn lá.  Từ hôm chim nghe được câu chuyện giữa hai người đạo sĩ, chim thấy niềm bỡ ngỡ của chim càng ngày càng to lớn.  Chim từ đâu tới và chim sẽ đi về đâu ? Cổ thụ kia còn sống được mấy nghìn năm?  Ðàn con cháu của hàng vạn giống chim mà cổ thụ chuyên chở trên mình còn ca hát tới ngày nào?  Chim đã nghe hai đạo sĩ nói tới thời gian.  Thời gian là gì?  Thời gian tại sao có, thể đem ta lại và chắc chắn sẽ mang ta đi?  Một hạt dẻ mà chim ăn có tính cách ngọt bùi

của nó.  Thời gian là gì?  Tính cách của thời gian ra sao?  Chim ước ao mổ đem về tổ một mảnh nhỏ thời gian, và nằm yên trong tổ mấy ngày để nghiên cứu xem đó là chất gì.  Dù có phải để hàng tháng hàng năm mà nghiên cứu, chim cũng vui lòng.  Nhưng làm thế nào để tìm ra thời gian để mà lấy được một mảnh nhỏ đem về?

Chim bay cao, bay thật cao trên khu rừng già, không đáp xuống.  Chim như một chiếc bong bóng căng tròn bay giữa hư không.  Chim thấy bản thể mình trống không như chiếc bong bóng.  Cái trống rổng của bản thể chim chính là nền tảng hiện hữu của chim.

 Nhưng đồng thời cũng là niềm đau của chim.  Thời gian ơi, nếu ta tìm được ngươi, chắc hẳn ta sẽ tìm thấy chính ta, chim suy nghĩ.

Mười mấy ngày đêm rồi, chim nằm yên trong tổ.  Chim đã mang về một viên đất nhỏ rừng Ðại Lão.  Chim nằm chiêm nghiệm.  Chim mở viên đất xem xét.  Đạo sĩ rừng Ðại Lão đã nói với bạn: "Thời gian nằm ở nhận thức.  Nhận thức và đối tượng nhận thức là một.  Mỗi lá cây, mỗi ngọn cỏ, mỗi viên đất kia đều mang tính cách nhận thức, đều mang theo thời gian".

Chim vẫn chưa tìm được thời gian.  Mẫu đất nhỏ mang về từ rừng Ðại Lão Ðã không chịu nói năng gì.  Vị đạo sĩ không lẽ đã nói gạt bạn.  Thời gian nằm ở nhận thức.  Nhưng nhận thức nằm ở đâu?  Chim nhớ tới những thác nước ào ào tuôn chảy bất tuyệt ở khu rừng phía tây bắc.  Chim nhớ đến những ngày chim lắng nghe tiếng thác nước từ sớm đến chiều; chim đã ào ào theo thác nước, chim đã tuôn chảy theo thác nước, chim đã đùa giỡn với ánh nắng trên thác nước, chim đã như thác nước vuốt ve những tảng đá trên dòng suối.  Những lúc ấy chim tưởng chim là thác nước, và chính tiếng ào ào tuôn chảy bất tuyệt kia là chính từ chim phát ra.

Một buổi trưa bay ngang qua rừng Ðại Lão, chim không thấy thảo am.  Trọn khu rừng đã cháy rụi, thảo am của đạo sĩ chỉ còn là một đống tro nhỏ.  Chim hốt hoảng bay quanh tìm kiếm.  Ðạo sĩ không còn có mặt tại khu rừng. Ðạo sĩ đã đi đâu?  Rừng cháy, xác thú, xác chim.  Lửa đã đốt cháy đạo sĩ rồi chăng?  Ðạo sĩ đã đi về đâu?  Chim ngơ ngác. Thời gian ơi, người là ai?  Sao người đem ta tới rồi người lại sẽ đem ta đi?  Người ở đâu, đạo sĩ giờ này ở đâu?  Ðạo sĩ đã nói:  "Thời gian nằm ở nhận thức".  Vậy có lẽ giờ này thời gian đã đưa đạo sĩ về nhận thức.  Nhưng nhận thức, nhận thức, ta biết đâu mà

tìm nó bây giờ?  Bỗng dưng chim thấy nóng ruột. chim bay thật nhanh về khu rừng già.  Tiếng kêu rú, tiếng gào thét của một loại chim khổng lồ.  Tiếng nổ.  Khu rừng già, từ phía xa, đang bốc cháy.  Mau hơn, mau hơn nữa, chim bay.  Lửa cháy rực trời.  Lửa cháy lan gần tới cổ thụ.  Hàng trăm vạn giọng chim hốt hoảng kêu la rối rít.  Tiếng nổ vẫn tiếp tục.  Cây cổ thụ bén lửa.  Chim lấy cánh đập lửa, mong cho lửa tắt, nhưng lửa không  tắt.  Lửa càng cháy bừng.  Chim liệng ra bờ suối nhúng ướt hai cánh, trở về rải nước xuống khu rừng.  Những tiếng xèo xèo.  Không đủ, không đủ.  Nước thấm ướt hai cánh chim không đủ dập tắt lửa.  Chim lại liệng ra bờ suối tẩm ướt hai cánh, tẩm ướt đầu, ướt mình, ướt đuôi.  Chim liệng trở vào khu rừng cháy.  Những giọt nước bắn vào lửa nghe xèo xèo.  Không đủ.  Không đủ.  Nước thấm ướt mình chim không đủ dập tắt lửa.  Tiếng kêu khóc của hàng trăm ngàn vạn giọng chim, và tiếng kêu khóc của những con chim non chưa đủ lông cánh.  Lửa bắt cháy cổ thụ.  Lửa kêu răng rắc.  Lửa táp vào thân cây.   Sao không có một trận mưa?  Sao thác nước tuôn chảy bất tuyệt kia ở khu rừng tây bắc không tràn vào khu rừng đang bốc cháy?  Ðột nhiên chim thấy mình là thác nước.  Chim bỗng phát ra tiếng kêu lanh lảnh.  Tiếng kêu trầm thống, bi thương đột nhiên biến thành tiếng ào ào  của thác nước.  Chim bỗng thấy hiện hữu mình tràn đầy.   Nỗi cô đơn và trống rỗng tan biến như một  ảo tượng.  Hình dáng của vị đạo sĩ.  Hình dáng của mặt trời sau đỉnh núi.  Hình đáng của thác nước tuôn chảy ào ào bất tuyệt từ ngàn đời.  Tiếng kêu của chim giờ đây là tiếng thác đổ ầm ầm.  Không còn ngần ngại gì nữa chim liệng mình vào khu  rừng lửa như một thác nước vĩ đại.  Tiếng sấm nổ.  Mưa trút xuống khu rừng.  Mưa trút xuống như thác đổ.

Một buổi sáng mai hồng.  Có tia nắng màu nhiệm của mặt trời, nhưng không có bản hợp tấu buổi sáng của ngàn vạn giọng chim.  Khu rừng cháy loang lổ.  Cổ thụ già còn đứng vững nhưng cành lá đã xém cháy hơn một nửa.  Xác chim lớn, xác chim nhỏ.  Rừng buổi sáng im lìm, im lìm.

Những con chim còn sống gọi nhau, giọng chim còn ngơ ngác.  Chúng không biết do duyên cớ nào trời đang nắng bỗng nhiên mưa trút xuống làm tắt ngọn lửa cháy rừng chiều qua.  Chúng có chứng kiến cảnh con chim rảy nước từ hai cánh để dập tắt lửa.  Chúng biết đó là con chim trắng của cổ thụ già.  Chúng đã bay khắp khu rừng cháy tìm xác con chim trắng, nhưng không tìm thấy.  Có thể chim đã bay đi sống ở một khu rừng khác.  Có con nghĩ rằng chim đã chết cháy ở một ngọn cây nào.  Cổ thụ thương tích đầy mình, không nói năng một lời.  Những con chim còn sống nghễnh mặt nhìn trời và bắt đầu xây lại những chiếc tổ khác trên thân hình đầy thương tích của cổ thụ.  Có ai nghĩ rằng cổ thụ đang thương tiếc đứa con do khí thiêng núi rừng và sức sống ngàn năm của chính mình un đúc.  Chim ơi chim đã về đâu?  Theo lời đạo sĩ, ta tin rằng thời gian đã đưa chim về bản nguyên nhận thức.

Nhất Hạnh