vhnt, số 71
30 September 1995
Trong số này:
+ thư tín
+ thư bạn đọc
+ tin tức văn nghệ
+ 1 - thơ, Ngày Tháng Riêng Tư, Cỏ Nhớ/Lộc Quy
+ 2 - thơ, Phút Hồi Sinh, Hoàng Mộc Linh
+ 3 - thơ, Cô Bé Ngày Đó, Tien Doan
+ 4 - thơ, Ðộc Quyền Nhớ Em, TTTN-KV/Nguyen Van Diem
+ 5 - thơ, Chuyện Quê Hương, Christina Tran
+ 6 - thơ, Gian Nhà, PCL
+ 7 - thơ, Thơ Làm Đại, Xuân Tiến
+ 8 - nhạc, Long Long Time, Gary White/TP Nguyen
+ 9 - viết ngắn, Chiều Cỏ Dại, Sung Nguyen
+10 - tùy bút, Thương Nhớ 12: Tháng 9 Gạo Mới, Vũ Bằng
chào bạn,
Khi tôi hiểu được chính mình
thì vầng trăng đã khuyết thêm rất nhiều
(độc thoại trăng, Nguyễn Như Mây)
... và vầng trăng cứ khuyết rồi đầy, theo chu kỳ của trăng đã hứa hẹn với trái đất. Tôi cũng như trăng, lúc đầy lúc vơi, lúc quên lúc nh Và ngày tháng cứ tuần hoàn đi vào lặng lẽ của tiết mùa thu. Mỗi một ngày, tôi lại khuyết đi một ít thanh xuân, đồng thời tôi lại ăn mừng thêm tuổi lớn. Thời gian là giọt ngọc trong vắt, soi suốt cuộc sống, với rất nhiều điều để mà vui, để mà nhớ, để kỷ niệm, để cất vào một góc khuất trong lòng. Tôi hiểu tôi và tôi thương trăng những khi trăng khuyết.
VHNT nhận được lời mời của nhóm Giao Ðiểm VN-CDROM qua anh Ian Bui, về việc lưu trữ bài vở của VHNT vào đĩa archives CDROM Giao Diểm 2. Ðây là một hân hạnh cho vhnt vì được chọn lưu trữ bài cùng với các chương trình văn hóa nghệ thuật khác (xin đọc phần thư bạn đọc trong số này). VHNT sẵn sàng cộng tác, và xin thông báo cùng bạn đọc và các tác giả đã có bài đăng trong diễn đàn vhnt rõ. Nếu vì một lý do gì mà tác giả có bài đăng không đồng ý việc lưu trữ vào Giao Ðiểm CÐROM 2, xin hãy liên lạc trực tiếp với tôi. Xin cám ơn nhóm Giao Ðiểm VN-CDROM và xin cám ơn anh Ian Bui riêng đã có lòng chiếu cố đến vhnt.
Sau số này, tôi bận việc phải đi xa ít hôm, anh Việt sẽ thay tôi chăm sóc vhnt, sẽ nhận bài và gửi vhnt ra như thường lệ. Chúc bạn đọc những ngày bình yên, thư thả, và thưởng thức các sáng tác của chúng ta.
thân ái,
PCL/vhnt
Chào Chị Lan,
Thay mặt cho nhóm VN-CDROM, tôi muốn hỏi xem nếu có thể nào chị cho phép chúng tôi archive những bài vở trên VHNT vào trong dĩa CDROM Giao Điểm 2 hay không.
VN-CDROM là một tổ chức bất vụ lợi, registered tại tiểu bang New Mexico, và gồm những volunteer từ khắp nơi trên thế giới (phần đông tại Hoa Kỳ và Úc). Năm ngoái tụi này đã phát hành được một diã CDROM đầu tiên (Giao Điểm 1) gồm những dữ liệu public/shareware lấy từ Internet, một lô hình ảnh VN, và nhiều thứ khác. Mục đích của VN-CDROM là để bảo tồn và phát huy văn hoá Việt Nam qua phương tiện CDROM, và để giúp những thế hệ thanh thiếu niên VN hải ngoại tìm hiểu thêm về nguồn gốc.
Giao Điểm 2, dự định phát hành vào tháng 12 năm nay, sẽ có những nhu liệu như Truyện Kiều (tiếng Việt và một phần tiếng Anh do GS Thong dịch), nhu liệu về địa lý nước nhà, abc cho trẻ em học tiếng Việt, vô số hình ảnh VN do các bạn trong nhóm đóng góp, và nhiều thứ linh tinh khác. Nếu chị muốn biết thêm về tổ chức, tôi sẽ gởi cho chị Mission và Incorporation statements để chị xem qua.
Thân,
Ian
Chào các bạn,
Nhân dịp hằng năm tết trung thu là ngày hội lớn nhất sau tết. Vì năm nay là năm nhuần cho nên có hai tháng 8. Các hội đoàn thanh thiếu niên trong vùng phối hợp với Multiculture Office - Department of Parks, Recreation & Community Resources thuộc quận Arlington VA để tổ chức một ngày festival cho tất cả các trẻ em trong vùng.
Chương Trình:
2:30 - 4:00 P.M. Hội Chợ: nhiều trò chơi, sinh hoạt hấp dẫn và nhiều quà cho các em
4:00 - 5:00 P.M. Văn Nghệ Thiếu Nhi
5:00 - 6:00 P.M. Múa lân và rước đèn
Vào cửa tự do. Các trẻ em dưới 12 tuổi sẽ được phát vé tham dự trò chơi và nhận lồng
đèn miễn phí. Nếu các bạn hay phụ huynh có những lồng đèn Việt Nam thì đem đến cho phần không khí vui hơn.
PLACE (Ðịa Ðiểm):
THOMAS JEFFERSON COMMUNITY CENTER
125 S. OLD GLEBE ROAD
ARLINGTON VA 22204
DATE: SUNDAY, OCTOBER 8 1995 (Chủ Nhật 8 tháng 10 năm 1995)
COORDINATORS (Ban Tổ Chức)
- Hội Văn Hóa Việt Nam vùng Hoa Thịnh Ðốn (VCSMW)
- Truyền Hình Việt Nam vùng Hoa Thịnh Ðốn (VPT)
- Hướng Ðạo Việt Nam: Liên Ðoàn Potomac, Thăng Long, nữ đoàn Gia Long, Ấu và thiếu đoàn Trưng Vương
- Hội sinh viên các đại học trong vùng Trung tâm dạy kèm Maryland
- Hội cảnh sát Thăng Long
- Multicultural Office - Department of Parks, Recreation & Community Resources, Arlington County
- Washington Metropolitan Asia Sports Club (WMASC)
- và các đoàn thể khác ghi danh sau mà Trí không biết
Muốn biết thêm chi tiết xin liên lạc
Bùi T. Tường Vi
Wishes everybody have a good time,
Trí
PS: If you want contribute money to VCSMW (Hội Văn Hóa Việt Nam vùng Hoa Thịnh Ðốn - Nonprofit) then please write your check to:
Vietnamese Cultural Society of Metropolitan Washington (VCSMW)
Your contribution is tax deductible.
Ngày Tháng Riêng Tư
Sáng qua cô nhỏ nhà bên
đến chơi rồi gởi ưu phiền nhà tôi
miếng vui, miếng khóc, phận người
chỗ bàn tôi giữ mớ đời treo khung
có hoa, bút, giấy ở cùng
tháng ngày như đã có vùng riêng tư
em sang nghịch phá, rồi hư
vỡ toang khung nhỏ giấy mù mù bay
để rồi ngơ ngẩn sáng nay
hỏi mình tôi hỏi: tháng ngày cất đâu?
Cỏ Nhớ
Phút Hồi Sinh
Chiều nay ra phố chợ
Ngắm aó dài rũ bay
Tôi thấy lòng ngất ngây
Tuổi thơ về vây kín
Những ngày xưa lính quýnh
Của mười sáu mười lăm
Trước cổng trường lăng xăng
Đón cô học trò nhỏ
Cô học trò ngày nọ
Mắt nai tròn ngây thơ
Mi cong khép hững hờ
Đón tôi vào nhung nhớ
Tà áo lụa phất phơ
Trinh nguyên, nào vướng bận
Góp gió những chiều hanh
Cho tôi niềm vương vấn
Má chưa vương màu phấn
Tóc thề chảy qua lưng
Tôi đếm từng bước chân
Theo em về phố nhỏ
Tim rộn ràng bỏ ngõ
Khi cô bé nguýt ngoa
Rồi lại thấy xót xa
Những lần mưa ướt áo
Cô Bắc kỳ độ nao
Bảy năm tình cờ gặp
Áo trắng thời sách cặp
Nay đà tím đoan trang
Với nỗi buồn hoang mang
Tôi lặng câm tê tái
Chút hồn tôi bỗng dại
Trong những phút hồi sinh
Người ạ tôi muốn xin
Chỉ một lần song bước
Đôi mắt người có ướt
Tôi mượn chút cho môi
Bao ngày tháng xa xôi
Tóc xưa còn thề đó
Cho tim này gác trọ
Trang trải nỗi niềm riêng
Dáng người quá chính chuyên
Khách qua đường ngoảnh lại
Riêng tôi còn mê mải
Cuối con hẻm quanh co...
Hoàng Mộc Linh
(Trương Nguyễn Thi Thanh)
Cô Bé Ngày Đó
Này cô bé tên chi?
Sao chẳng nói câu gì
Vì cô mà ta đã
Dại khờ trồng cây si
Này cô nón bài thơ
Cô đã biết mộng-mơ?
Hiểu gì chuyện tình ái?
Cô về có ai chờ?
Xin cô bé dễ-thương
Cho ta chung quãng đường
Ðể ta về nhung-nhớ
Thao-thức trắng đêm trường
Ước-ao và mơ-tưởng
Xây đắp mộng yêù-đương
* * *
Nam-Kha giấc mộng đầu (1)
Chớp mắt đã qua mau
Ta thơ ngây đau khổ
Nhìn cô bé qua cầu
Lòng riêng chưa lần tỏ
Với cô bé một câu
Rồi năm tháng trôi qua
Những cuộc tình phôi-pha
Biển dâu bao thay đổi
Cô bé vẫn trong ta
Cô bé nay nơi đâu
Ta sao mãi âu-sầu
Suốt đời mang tâm-sự
Mong trời làm mưa ngâu (2)
NTP
26Sep95
(1) Chuyện Thuần Vu Phần nằm mộng thấy được đỗ\-đạt, duyên lành.
(2) Tích Ngưu Lang, Chức Nữ. Cả hai đều là tiên, vì phạm tội nên bị Trời đày, một người ở đầu sông Tương, một người ở cuối sông Tương. Mỗi năm, hai người chỉ được gặp nhau một lần vào mùa mưa ngâu.
Độc Quyền Nhớ Em
Em tôi sửa soạn đi xa
Bồi hồi em hỏi: ở nhà ai trông?
Bạn bè trong nhóm có cùng
Mong em trở lại, hay cùng quên em?
Ngây thơ anh trả lời liền
Cầu mong tất cả... đều quên em dùm
Giận anh nói chuyện bông lung
Em chau mày liếc... anh khùng sao anh?
Sợ giận anh phải nói nhanh
Đùa em một tí... nên đành vô duyên
Em ngỡ anh nói huyên thuyên
Ngờ đâu anh muốn... độc quyền nhớ em
TTTN-KV
(09/29/95)
vhnt thân,
hôm qua nhờ đọc được lá thư giới thiệu về vhnt của Chi Lan ng. mới khám phá ra rằng có một diễn đàn dành riêng cho văn và thơ như ý mình mong đợi bấy lâu nay. chỉ tiếc là ng. biết hơi trễ một chút cho nên không đọc được các số vhnt trước.
đính kèm là một bài thơ ng. mới làm tặng vhnt làm quà ra mắt ;-). nhân tiện cho ng. hỏi các bài đăng trên vhnt được chọn lọc như thế nào (chẳng hạn như thơ/văn phải hay, có vần điệu, theo đ'ng luật thơ, v.v...) ?
thân ái,
tn
ps. to Chi Lan: không ngờ Chi Lan ngoài tài nói chuyện vui vẻ dễ thương mà văn thơ lại cao siêu quá! khâm phục! ;-))
Chuyện Quê Hương
Anh về lại Việt Nam
kể cho em nghe chuyện quê hương mình khốn khó
cả Sài gòn rực màu cờ đỏ
luân lý suy đồi, vật giá leo thang
lòng tham lam mơ nếp sống huy hoàng
của bọn người lãnh đạo
cố bám víu lấy quyền hành
mặc dân tộc tuột dần vào ngỏ cụt
ôi Việt Nam
bốn ngàn năm văn hiến
giang sơn ngọc ngà với tiền rừng bạc biển
từ ải Nam quan đến mũi Cà mau
một lần về lại sao đau đớn nghẹn ngào
bé thơ thất học
vất vưởng cuối đường bới nhặt hạt cơm rơi
cha già rồi sao không được thảnh thơi
còng lưng đạp xích lô bửa no bửa đói
cả đời mẹ như màn đêm u tối
nặng gánh chè khuya ế ẩm đường xa
chị mang tiết trinh đánh đổi xa hoa
tương lai anh nhạt nhòa trong khói thuốc...
nước mắt mẹ Việt Nam
nhất định
phải có ngày ngừng chảy
bạn ta ơi, xin góp tay vào xây dựng lại quê hương
9/28/95
tn
Gian Nhà
Sáng lên núi hái sương
Chiều ra đường hái lá tầm xuân
Quả thanh xuân phơi phới
Em chưa chồng lắm nỗi gian nan
Gian nan thì kệ gian nan
Em chưa chồng cứ để em yên
Nhà em ba gian nhà trống
Một gian em để bàn thờ
Một gian em để tủ thơ
Gian kia em để gió
Gió lùa lạnh cả ba gian
PCL
9-95
Chào quí vị trong vhnt,
Hai ngày nay trong người thay đổi theo thời tiết, hôm nay nằm nhà không dám tới sở lây bịnh cho mọi người. Nằm chán rồi cũng phát bệnh thêm nên vào vhnt thăm nom nhà cửa thế nào rồi định làm bài thơ thu thì ôi chao ơi, sao qúy vị thi sĩ làm thơ thu nhiều thế, mà bài nào cũng hay quá, làm tự dưng bao nhiêu ý thơ ý thu của XT bay theo gío thu mất tiêu hết...
Nhìn ra ngoài hiên sau nhà, trời u ám ảm đạm, gió thu thì alright, đổ từng đống lá cho quét... cho bỏ ghét. Chết chửa, quí vị ơi, mấy cây lan của XT có một đêm thôi mà đã bị mấy con sên quỉ nó xơi tái mất rồi!! Thế có đau đớn không!! Ấy trời còn lòng thương, còn một giò lan vàng mọc trên miếng vỏ cây bần treo trên vách là thoát nạn diệt vong. Lan này mọc nhánh yếu ớt và dài, rủ xuống rất đẹp. Bông nó vàng nhỏ nhưng từng hàng bông mọc hàng đôi dọc theo nhánh, cánh hoa thì có dáng như người thiếu nữ mặc váy xòe, trông như hai hàng vũ công xếp hàng nhảy múa nên nó có cái tên là Dancing Dolls (qúy vị nào biết tên việt là gì xin rủ lòng thương xót cho XT biết . XT chơi lan và quỳnh đã rất lâu, lâu lắm rồi, chỉ biết tên Anh chứ không biết tên Việt của các loại lan và quỳnh, thế có dở không?). Thôi, còn lan để ngắm là phước lắm rồi, nếu không sên nó chơi, nó xơi luôn một hơi là ôm hận... không biết bao lâu nữa.
Vỏ cây một mảnh vách treo ngang
Rể con cái bám cái buông rơi
Một nhánh lan cong dài tha thướt
Hai hàng bông nhỏ xếp song song
Như đoàn tiên nữ đón thu sang (ái chà! cũng ráng thêm được thu vô đây)
Tung tăng màu áo vàng theo gió (vừa mới than xong bây giờ còn bày đặt gió với không gió)
Giữa cảnh vườn lan nắng hắt hiu
Với những đóa lan... sên ăn mất!!!! (tao mà bắt được mày thì mày chết với tao sên à)
Một người đang ốm mà làm thơ thì chắc quý vị không chấp đấy chứ nhỉ?
XT
Long Long Time
Love will abide
take things in stride
sounds like good advice
but there's no one by my side
and time washes clean
love's wounds unseen
that's what someone told me
but I don't know what it means
'cause I've done everything I know
to try and make you mine
and I think I'm gonna love you
for a long long time
caught in my fears
blinking back the tears
I can't say you hurt me
when you never let me near
and I never drew
one response from you
all the while
you fell over the girls you never knew
'cause I've done everything I know
to try and make you mine
and I think it's gonna hurt me
for a long long time
wait for the day
you'll go away
knowing that you warned me
of the price Íd have to pay
lifés full of flaws
who knows the cause
of living in memory
of a love that never was
and I've done everything I know
to try and change your mind
and I think Ím gonna miss you
for a long long time
'cause I've done everything I know
to try and make you mine
and I think I'm gonna love you
for a long long time
Gary White
Chi Lan, em thấy chị dùng từ đoản văn, cho thể loại viết ngắn theo suy tưởng; nghe sao lớn quá. Hay là, em có ý kiến chị cứ dùng từ "viết ngắn" cho nó giản dị hơn. Cảm ơn chị.
Thân,
Sung Nguyen
Chiều Cỏ Dại
tặng cô bé quê nhà và những ngày tháng xưa
Ta đã đi qua vùng cỏ dại, gai cỏ vướng gấu quần, gai cỏ đâm ứa máu bàn chân. Ngày đó em không nói gì, chỉ lặng yên, bước theo anh đi tìm hoa xanh cỏ lạ. Ngả ba đường, có mấy ai một lần chọn trúng, anh yêu em. Lời giả dối trên môi.
Lâu lắm lâu rồi, có ai còn đi qua cùng cỏ lạ Hương đồng nội có còn vương phảng phất, ngỡ mùi tóc em năm tháng mãi theo anh. Anh đi qua trăm vạn nẽo đường, nhiều cay đắng, nhiều nồng nàn hạnh phúc: tất cả là giấc mơ dài, đêm về sáng, khi bừng tỉnh chỉ còn vòng tay trống trải. Giọt nước mắt muộn màng không xóa nổi niềm đau năm tháng.
Chiều quê pháo nhuộm hồng , em không nói gì, chỉ lặng yên, bước theo chồng. Những trang vở ép nhiều hoa cỏ dại đã phai màu chờ mong; anh đã không về. Yêu vội vàng cho quãng ngày còn lại; gởi anh mùi hoa dại chiều xưa.
Chiều nay, bên người yêu mới, đi qua vùng cỏ dại, giật mình với mùi hương. Mắt môi cười, những nhịp tim rung, anh tìm lại dư âm ngày cũ. Trong ngây thơ, em nào biết được, đã một lần người ấy qua đây.
Daytona July 95'
SM
Thương Nhớ 12: Tháng Chín, Gạo Mới Chim Ngói
(tiếp theo)
Mứt phật thủ ăn cũng ngon gia dụng, nhưng riêng tôi lại ưa cái mứt kỳ đà hơn, vì cùi của kỳ đà dầy, còn thơm cũng tựa như phật thủ. Ðó là một thứ bưởi lớn có khi hơn cả cái đầu một đứa trẻ lên năm, ngon không thể bằng bưởi Ðoan Hùng, Phúc Trạch nhưng quí vì cái cùi của nó giòn, ăn vào sừn sựt mà thơm một cách độc đáo, nữa như mận Thất khê mà nửa như hồng mòng.
À, hồng mòng! Phải rồi, cái hồng này ít lâu nay cũng thấy bày bán ở miền Nam nhưng có lẽ vô duyên là khẩu cái của tôi cho nên từ khi có loại trái cây này bày bán ở các chợ đô thành, tôi chưa được thưởng thức một trái nào mềm xớt, ngọt lừ như hồng mòng ở Bắc ăn với cốm vào cuối tháng Tám đầu tháng chín.
Cốm thì xanh biêng biếc mà hồng thì đỏ chói chang, họa sĩ lập thể nào đã dám dùng hai màu đó kết hợp với nhau chưa? Ấy thế mà ở Bắc, cứ đến tháng chín thì nhà trai lại đem đến sêu Tết nhà gái hồng và cốm, hai thứ bày sát vào nhau cũng cảm thấy lòng mình nở hoa và kính sợ tổ tiên ta hơn lên một chút vì sao các cụ lại có thể lựa chọn tài đến thế trong việc chơi màu sắc, đồng thời lại đem cho nhân duyên của trai gái một ý nghĩa đậm đà đến thế.
Hồng, thực ra, có ba bốn loại: hồng hạc, bốn múi, trái dài, ít hột, ngon nhất là giống ở Việt Trì; hồng ngâm tức là thứ hồng xanh, có trái ăn hơi chát, muốn kiếm thứ thật ngon phải là giống ở Sơn Tâỵ Nhưng trong lễ cưới hỏi, nhất định phải tìm cho được hồng mòng, chẳng những trông đã đẹp mắt, mà cốm và hồng ăn vào miệng lại nhuyễn vớ nhau, vừa thơm, vừa ngọt, vừa bùi, ấy ai đa cảm, mấy mà không nghĩ rằng thịt ướp lấy thịt, da ướp lấy da để hòa làm một cũng chỉ mê ly đến thế chớ không thể nào hơn được!
Ôi thôi, đến cái thú thưởng thức miếng ngon đất Bắc vào những ngày tàn thu, nghe gío bấc thổi vi vu bên cạnh người thương bé nhỏ thì biết kể đến bao giờ mới hết. Tháng chín thì quít mới đỏ trôn, ăn chưa xứng ý, nhưng cam thì có cả rừng bạt ngàn san dã ở trên những vùng mường mán, ai muốn ăn bao nhiêu tùy thích mà muốn trả mấy hào cũng cứ được đi. Tuy nhiên, ăn như thế chỉ là ăn chơi. Mùa này, bắt đầu có cam cam chanh ở Xã Ðoài không những ngọt lại thơm, chẳng thế lại được liệt vào hàng cam tiến, còn cam giàng sản xuất từ làng Giàng ở Thanh Hóa thì có ý mát và nhiều nước hơn.
Tôi nhớ lại có những buổi chiều vô liêu tháng Chín, trời lạnh, gió tê tê buồn, không đi ra ngoài, ăn cơm xong, tráng miệng bằng cam rồi không biết làm gì ngồi châm một ngọn đèn dầu lên hút thuốc rồi lấy những cái vỏ cam bóp vào ngọn lửa; nước ở trong vỏ tia ra làm bùng ngọn lửa đèn, tạo cho mình một sự thích thú và hôì hộp lạ.
Chẳng biết cái vỏ cam ấy để dành có làm được vị thuốc gì không, chớ cái vỏ quít thì quả là dùng được nhiều công việc quá. Ai ăn nhiều mà đầy dạ bụng, khó tiêu cứ lấy vỏ quít kinh niên sắc lên mà uống; nhưng ăn rươi mà dùng vỏ quít phơi khô không sướng bằng dùng vỏ quít tươi mới lột ra, thái như sợi chỉ.
Tài thế! Chẳng cần nhiềú chỉ một dúm thôi, cho vào rươi tráng trứng, rươi mắm, rươi nấu với củ cải theo kiểu tam xà đại hội hay là rươi xào xâm xấp nước với củ niễng, rắc mấy cọng mùi lên trên, tự nhiên rươi dậy hẳn mùi. Thiếu vỏ uít, nhất định không phải là rươi nữa, cũng như non thiếu nước, trăng thiếu hoa, gái thiếu trai, nhất định không có cách gì tạo nên được bài thơ ý nhị!
Thế nhưng mà quái, làm sao đến tháng Chín, có nhiềi cái thú ý nhị thần tiên thế nhỉ?
Ðã cốm với hồng, đã vỏ quít với rươi, lại còn gạo mới chim ngói nữạ Có phải là ông trời đem tất cả những cái gì đẹp nhất, mê ly nhất lại cho người Bắc việt để đền bù lại cái đời sống vất vả của những người ưa chuộng hòa bình nhưng liên tiếp cả ngàn năm phải vật lộn, phải đấu tranh để chống lại ngoại xâm lúc nào cũng manh tâm thôn tính cái dải đất nổi tiếng là bờ xôi, ruộng mật?
Mặc. Muốn mưu toan gì mặc, người đàn ông cứ quyết tâm giữ phần đất của mình đến kỳ cùng, còn người đàn bà thì cứ thờ chồng nuôi con, và giữ lấy dung nhan cho đẹp để cho người chồng được hỡi dạ dưới ngọn đèn rủ chao xanh.
Thường thường, vào cữ này có nắng hanh ban ngày, da người vợ hơi nẻ ra hồng lên đôi mâ Mặc dầu ánh sáng đèn chiếu ra xanh lờn lợt, người chồng ngồi cạnh vợ cũng thấy đôi má vợ phơn phớt hồng như hoa đào. Tấm aó nhung đen rưng rức làm nổi bật sắc da ở cổ tròn trịa lên; cặp môi có vẻ thắm thêm một chút; ở ngoài gió bấc xào xạc làm rung động ngọn hoàng lan và người chồng nhìn vợ nghĩ đến làn da ấm áp thơm thơm mùi hoa chanh.
Trời tháng chín ở Bắc kỳ lạ lắm. Có nhiều lúc trời đang nắng hanh vàng bỗng tím về một hướng rồi mưa rào rào một lúc rồi tạnh, rồi bất thần lại mưa.
Ðó là mưa bóng mây, đó là mưa rươi.
Cái mưa này, tuy vậy không có gì độc hết. Thường thường, người ta chỉ se mình, khó ở một chút thôi. Nhưng trời khéo đa tình, cứ vào lúc màn đêm rủ xuống, gió bấc nổi lên thì máu phát ra từ con tim dường như chảy mạnh hơn và cả vợ chồng đều thấy diễm tình bát ngát trên làn môi thương thương, trong đuôi mắt yêu yêụ. Ðến khuya, cả hai vợ chồng vẫn nằm mở mắt trong bóng tối để nghe tiếng gió lay động những cành hoàng lan. Người vợ lấy tay đập khẽ vào vai chồng nói khẽ, như sợ có ai nghe thấy:
"Này, mai nhớ đánh thức em dậy sớm, đừng có ngủ quên đấy nhé ".
"Dậy sớm làm quái gì. Thức khuya mệt, ngủ đi cho khỏe ".
Nhưng người vợ không thể chiều ý người chồng vì mai là mười bốn, phải đi chợ Mới Mơ mua chim ngói về cúng với gạo mới. Gạo mới gặt về đúng lúc có chim ngói, hai thứ đó gắn liền với nhau, cũng như quít với rươi, hồng với cốm, thiếu một thứ không còn ra nghĩa lý gì. Nhưng tại sao hai thứ đó lại ăn khớp với nhau như thế? Suốt một năm, người ta không thấy bóng một con chim ngói, thế mà không hiểu tại sao cứ có gạo mới thì cái giống chim ấy ở đâu lại dẫn diệu về để làm tăng cái thơm, cái dẻo của gạo mới tạo thành một khối thuần nhất lạ kỳ, thứ này làm tăng hương vị của thứ kia lên, khiến cho người sành ăn chỉ còn biết tặc lưỡi, gật đầu vì không còn chữ để mà ca ngợi nữa.
Chẳng biết xem ở sách nào, người vợ keó cái chăn đơn lên đến cổ y như con chim nhỏ thò đầu ở tổ ngó ra ngoài kể cho chồng nghe lai lịch của con chim ngói.
- Ðúng rồi. Cái giống chim này quanh năm không có, duy chỉ xuất hiện vào khoảng đầu tháng Chín mà thôi. Ấy là vì nó không phải là một giống chim của nước ta, mà là của những vùng biên giới Trung Hoa thấy gió rét, bay về phương nam để tìm một nơi ấm áp hơn trú ngụ, nhưng vừa tới đây là người ta đã bẫy từng đàn. Bẫy bằng vó như người ta bẫy chin vậy.
Tài tình đáo để là người Việt. Các đồ vật ứng dụng chẳng cần máy móc cóc khô gì, chẳng cần phương trình thức, đại số thức, hóa học thức con tườu gì ấy thế mà đem ra dùng thì bén nhạy và hữu hiệu lạ lùng.
Cái võ bẫy chim ngói, có gì cầu kỳ đâu: chỉ có một cái lưới, hình tròn, giữa có một cái trụ để đựng một nửa lưới lên, còn nửa kia thì để nằm trong ruộng, trên rắc lúa làm mồi. Chim ngói, bay từng đàn kín cả một góc trời,sà xuớng để ăn thóc. Người bẫy chim, do một sợi dây buộc vào cái vành lưới làm bằng tre cật, giật một cái, phần nửa lưới úp xuống, vơ cả mẻ chim vào bên trong. Muốn cách gì cũng không thể chệch được vì người bẫy chim đã cẩn thận buộc vào vành lưới đó nhiều hòn gạch nặng, một khi đã úp xuống thì chim khó lòng thoát được ra. Có khi có khi có tới vài chục con bị mắc lưới theo kiểu đó cùng một lúc.
Bây giờ, ngồi ở đây nhiều khi trông mưa nhớ nhà, tôi ưa nhớ đến những ngày có bóng rươi ở Bắc, cha mẹ anh em quay quần dưới một ngọn đèn dầu, chúng tôi tranh nhau vặt lông chim ngói rồi thả xuống đất dâm chân, đập tay để cho nó trốn lủi vào những gầm giường, xó tủ.
(còn tiếp)
Vũ Bằng